Chủ Nhật, 31 tháng 8, 2014

Về chiến lược gián tiếp của Mỹ ở Biển Đông

Trong bài phân tích đăng trên trang web của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở ở Thủ đô Washington, Mỹ, Giáo sư Carlyle A.Thayer tại Học viện Quốc phòng Australia và là chuyên gia nghiên cứu về Biển Đông đã đưa ra một số khuyến nghị về chiến lược của Mỹ ở Biển Đông. Theo Giáo sư C.Thayer, Mỹ không nên trực tiếp đối đầu với TQ ở Biển Đông mà cần thực hiện chiến lược gián tiếp thông qua các đòn bẩy liên minh của mình với Philippines và Việt Nam, đồng thời can dự vào việc tìm kiếm giải pháp để giải quyết vấn tranh chấp hàng hải một cách hòa bình với mục tiêu ngăn chặn TQ.

Với VN, Mỹ cần đẩy mạnh thỏa thuận hợp tác giữa các lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước. Theo đó, Mỹ nên triển khai Lực lượng bảo vệ bờ biển của mình đến các vùng biển của Việt Nam để giúp Việt Nam đào tạo huấn luyện, nâng cao năng lực hàng hải, chứ không chỉ đào tạo dưới hình thức tổ chức các khóa học ngắn hạn trên đất liền như hiện nay. VN đã tham gia Sáng kiến An ninh chống phổ biến vũ khí hàng loạt (PSI). Đây là điều kiện thuận lợi để Mỹ có thể hỗ trợ VN nhiều hơn nhằm giúp VN nâng cao năng lực hàng hải.

Bên cạnh đó, hiện nay là thời điểm “chín muồi” để Mỹ nói lỏng các hạn chế trong việc bán vũ khí cho VN. VN muốn mua máy bay giám sát hàng hải và radar ven biển của Mỹ. Vì vậy, Mỹ nên triển khai một mẫu máy bay mà VN đang cân nhắc, đồng thời thực hiện các chuyến bay diễn tập cùng với các nhân viên quân sự VN.

Mỹ cũng có thể triển khai máy bay giám sát hàng hải của Hải quân Mỹ hiện đang đậu ở Philippines đến VN để thực hiện các nhiệm vụ giám sát hàng hải hỗn hợp với các đối tác VN.

Theo Giáo sư C.Thayer, các nhà phân tích an ninh khu vực dự báo rằng hàng năm, TQ sẽ đẩy mạnh sự hiện diện hải quân cùng với những hành động hung hăng ở Biển Đông trong thời gian từ tháng 5 tới tháng 8. Vì vậy, Mỹ và Nhật Bản cần tiếp tục tổ chức một loạt các cuộc tập trận hàng hải và thực hiện các chuyến bay giám sát cùng với VN và Philippines ngay trước khi lực lượng hải quân của TQ xuất hiện ở Biển Đông trong khoảng thời gian đó.

Giáo sư C.Thayer kết luận rằng chiến lược gián tiếp ở Biển Đông nói trên vừa giúp Mỹ tránh đối đầu trực tiếp với TQ, vừa thể hiện hành động thực tế chứng minh cho tuyên bố của Mỹ phản đối bất kỳ sự đe dọa và cưỡng ép để giải quyết tranh chấp lãnh thổ.

Chiến lược trên cũng sẽ đặt trách nhiệm lên phía TQ trong việc quyết định nguy cơ phải đối mặt với sự hình thành một lực lượng hỗn hợp bao gồm các tàu hải quân và máy bay của các nước Mỹ, Nhật Bản, Philippines và Việt Nam. Lực lượng hải quân và không quân hỗn hợp này sẽ hoạt động trong vùng biển và không phận quốc tế cắt ngang “đường chín đoạn” của TQ. Mục tiêu của lực lượng hỗn hợp là nhằm duy trì sự hiện diện hải quân và không quân liên tục để ngăn chặn TQ sử dụng các biện pháp đe dọa và cưỡng ép đối với VN và Philippines./.