Ngoại giao vaccine - điểm tựa của hy vọng

 

Năm 2021, thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng lại trải qua một kỳ sát hạch nghiêm túc về cách chống chọi với cuộc khủng hoảng Covid-19 vốn đang để lại những vết thương rất khó bù đắp của mỗi quốc gia và mỗi gia đình. Trên hành trình chống dịch đã làm sáng rõ thêm những thành quả đáng trân trọng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đạt được trên mặt trận ngoại giao mang đậm hơi thở thời cuộc: Ngoại giao vaccine.

Khoảng 21 giờ ngày 25-9-2021, một buổi lễ đặc biệt được tổ chức ngay tại sân bay quốc tế Nội Bài ít phút sau khi chuyên cơ chở Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam hạ cánh, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Cuba, tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao Khóa 76 Đại hội đồng Liên hợp quốc và thực hiện các hoạt động song phương tại Hoa Kỳ. Đó là buổi lễ tiếp nhận vaccine, trang thiết bị và vật tư y tế phòng, chống dịch (PCD) Covid-19 được chuyển về Việt Nam cùng đoàn công tác của Chủ tịch nước.

Giữa tiếng ồn phát ra từ động cơ của những chiếc máy bay đang tiếp nhiên liệu, có mặt tại buổi lễ hôm đó, phóng viên Báo Quân đội nhân dân được nghe Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang thông báo: "Một trong những kết quả nổi bật, đầy thiết thực của chuyến công tác là đã tranh thủ được sự ủng hộ hiệu quả của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là cho công tác PCD Covid-19.

Ngoài 1,05 triệu liều vaccine Abdala của Cuba chuyển về nước theo chuyên cơ của Chủ tịch nước, các nước, các đối tác đã cam kết viện trợ và cung cấp 1,5 triệu liều vaccine cho Việt Nam. Hoa Kỳ cũng cam kết viện trợ một số lượng lớn vaccine cho Việt Nam thông qua cơ chế COVAX. Riêng trong cuộc làm việc của Chủ tịch nước với công ty Pfizer, công ty này cam kết chuyển đủ 31 triệu liều vaccine đã ký hợp đồng với Việt Nam ngay trong năm 2021 và 20 triệu liều vaccine cho trẻ em khi có đầy đủ dữ liệu về hiệu quả và tính an toàn. Đó là chưa kể nhiều đối tác và kiều bào tại Hoa Kỳ còn hỗ trợ vật phẩm y tế với trị giá 8,8 triệu USD".

Năm qua, đã có không ít chuyến bay tương tự mang theo sứ mệnh đưa nguồn vaccine quý giá về với nhân dân Việt Nam và đằng sau đó là sự chủ động, tích cực tiến hành hàng loạt hoạt động ngoại giao vaccine mà báo, đài không thể bỏ sót trong mỗi bản tin thời sự.

Dễ nhận thấy trong suốt hơn một năm qua, chiến lược vaccine và ngoại giao vaccine của Việt Nam đã được triển khai rất quyết liệt, bài bản ở các cấp, đặc biệt là cấp cao. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội và những người đứng đầu Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao cùng các bộ, ngành khác trong mỗi chuyến công du, mỗi cuộc tiếp xúc đều coi ngoại giao vaccine là một trong những ưu tiên hàng đầu.

Việc kêu gọi các nước, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp sản xuất vaccine hỗ trợ vaccine cho Việt Nam cũng được lãnh đạo Đảng, Nhà nước triển khai với phương châm không câu nệ hình thức, có thể tại các diễn đàn song phương hay đa phương, điện đàm hoặc gửi thư... Và những nỗ lực ngoại giao đặc biệt ấy đã đem lại những thành quả quan trọng, hiển hiện ở mọi ngõ ngách, tế bào của xã hội khi tính đến ngày 20-12-2021, cả nước đã tiêm gần 139,5 triệu liều vaccine ngừa Covid-19. Bộ Y tế còn cho biết, tốc độ tiêm vaccine của Việt Nam trong tháng 11-2021 đứng thứ 3 thế giới, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ. Đó là những con số biết nói!

Nhìn lại, ngay từ khi dịch Covid-19 bùng phát, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo Quốc gia PCD Covid-19 đã sớm dự báo, chỉ đạo toàn diện công tác PCD, trong đó có triển khai chiến lược vaccine, coi ngoại giao vaccine là một mũi nhọn trên mặt trận chống dịch.

Kết quả là chỉ từ tháng 3 đến giữa tháng 12-2021, Việt Nam đã tiếp nhận gần 172 triệu liều vaccine ngừa Covid-19. Đáng mừng hơn nữa là hầu hết các đối tác quan trọng và các nước bạn bè truyền thống đều đã hỗ trợ Việt Nam hàng triệu liều vaccine cùng nhiều trang thiết bị y tế, trực tiếp phục vụ công tác PCD ở trong nước.

Cũng cần thấy rằng, các hoạt động ngoại giao vaccine thời gian qua là minh chứng sinh động cho quyết tâm của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trong việc bảo vệ sức khỏe của mỗi người dân, huy động tối đa mọi nguồn lực trong nước và quốc tế để sớm vượt qua đại dịch, phục hồi và tiếp tục phát triển kinh tế. Ngoại giao vaccine cũng chứng tỏ việc bảo đảm an toàn mạng sống, sức khỏe cho người dân luôn là nhiệm vụ trọng tâm của Việt Nam, được ưu tiên trong những hoàn cảnh ngặt nghèo nhất, thể hiện bản chất nhân văn của một chế độ hướng tới con người.

Làm sao để không bị làn sóng virus SARS-CoV-2 cuốn phăng có lẽ vẫn sẽ là vấn đề thời sự nóng bỏng của tất cả các quốc gia, trong đó có Việt Nam, và câu trả lời phần nhiều vẫn sẽ được quyết định bởi vaccine. Đặc biệt, vaccine càng đóng vai trò quan trọng khi Chính phủ Việt Nam đưa ra quyết định chuyển hướng chiến lược từ “Zero Covid” (không Covid) sang thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19.

Để thực hiện điều đó, đất nước còn nhiều việc phải làm, trong đó có việc tiếp tục công cuộc ngoại giao vaccine ở các cấp. Đến nay, Tổ công tác của Chính phủ về ngoại giao vaccine đã xây dựng kế hoạch mua vaccine năm 2022, bảo đảm có vaccine cho trẻ em và tiêm liều tăng cường cho người trưởng thành, cùng với đó là tiếp tục tiếp cận nguồn thuốc điều trị Covid-19, tăng cường kết nối, hỗ trợ hợp tác nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Năm 2022 được dự báo là một năm còn nhiều thử thách khi bóng đen đại dịch tiếp tục khiến lá phổi toàn cầu phập phồng bất ổn, nhất là khi cả thế giới chưa kịp gượng dậy sau cú sốc ban đầu thì đã bị giáng thêm đòn chí tử bởi sự xuất hiện các biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Trong bối cảnh ấy, những thành tựu ngoại giao vaccine mà Việt Nam thu được sẽ là điểm tựa quý giá để đất nước bước vào năm mới với hy vọng đẩy lùi đại dịch, lấy lại sức sống trên những con phố, nhà máy, công trường, những trung tâm thương mại, khu vui chơi, giải trí và sự bình yên dưới mỗi mái nhà.