Thứ Sáu, 31 tháng 10, 2014

Lập trường về vấn đề Biển Đông của chính phủ mới ở Indonesia

Ngày 20/10, tại Lễ nhậm chức, tân Tổng thống Indonesia ông Joko Widodo đã có bài phát biểu gây được sự chú ý của dư luận và báo giới. Bài phát biểu tại buổi lễ chỉ dài 7 phút, nhưng ông Joko Widodo đã cho thấy một sự quyết tâm của chính phủ mới ở Indonesia trong việc xây dựng đất nước Indonesia thành “cường quốc biển”. Mục tiêu này sẽ trở thành trọng điểm quan tâm của chính quyền Joko Widodo khi ông Joko Widodo nhấn mạnh, tương lai của dân tộc Indonesia nằm ở biển, xây dựng lại cường quốc biển chắc chắn phải thực hiện.

Dư luận trong nước Indonesia cho rằng mục tiêu "cường quốc biển" có nghĩa là ông Joko Widodo sẽ ưu tiên chú ý đến khu vực Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và tăng thêm tiếng nói trong các vấn đề khu vực, đồng thời ông Joko Widodo sẽ tiếp tục chính sách ngoại giao tích cực của ông Susilo Bambang, nhưng Indonesia sẽ cứng rắn hơn trong vấn đề chủ quyền.

Trong bài phát biểu, ông Joko Widodo còn kêu gọi người dân Indonesia tiếp tục nỗ lực phấn đấu, xây dựng Indonesia thành quốc gia toàn vẹn chủ quyền, kinh tế tự chủ, văn hóa độc đáo, kêu gọi các giới toàn quốc từ bỏ bất đồng, chân thành hợp tác.

Trong khi đó, tờ "Frankfurt Allgemeine Zeitung" của Đức cho rằng, trong kế hoạch "cường quốc biển", ông Joko Widodo hy vọng xây dựng Indonesia thành đầu mối giao thông quan trọng trên biển, gia tăng xây dựng hạ tầng, tái thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Còn theo Sukma, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế Indonesia, xây dựng cường quốc biển sẽ là cốt lõi cầm quyền của chính quyền Joko Widodo, phương châm phát triển trên các phương diện ngoại giao, quốc phòng và văn hóa của chính quyền khóa này đều sẽ xoay quanh tư tưởng này.

Bên cạnh đó, ngày 29/10, Bloomberg News đã dẫn lời tướng Moeldoko phát biểu tại Singapore ngày 28/10, Tổng tham mưu trưởng Indonesia cho rằng Trung Quốc là một siêu cường kinh tế lớn, tuy nhiên Indonesia không muốn sức mạnh đó gây ra bất ổn trong khu vực. Chỉ cần một xáo trộn nhỏ ở Biển Đông cũng gây ra một tác động lớn và tạo ra bất ổn trong khu vực.. Tướng Moeldoko tuyên bố Indonesia phải bảo vệ vùng biển của mình trước mọi hành vi xâm phạm và cũng có những kẻ muốn xâm phạm nguồn tài nguyên thiên nhiên". Lực lượng quốc phòng Indonesia có hàng trăm tàu để bảo vệ vùng biển của mình.

Tân Tổng thống Indonesia Joko Widodo phải đối mặt với một Trung Quốc đang tìm mọi cách thúc đẩy tuyên bố chủ quyền của mình ở Biển Đông với một sự hung hăng chưa từng có kể từ khi Indonesia độc lập. Đối với Widodo, quan hệ với Tập Cận Bình là một trong những thách thức lớn nhất trong chính sách đối ngoại của ông.

Đã từ lâu, Indonesia luôn xác lập vị thế như một trung gian hòa giải độc lập trong các tranh chấp ở Biển Đông giữa các đối tác ASEAN và Trung Quốc. Indonesia và Trung Quốc không có yêu sách chồng lấn đối với các đảo. Do đó, theo quan điểm của Jakarta, Indonesia và Trung Quốc không có tranh chấp về vùng biển vì theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS), quyền đối với vùng biển được quyết định bởi quyền đối với lãnh thổ đất. Tuy nhiên, trong một động thái thay đổi chính sách quan trọng, ngày 12/3/2014, giới chức Indonesia đã tuyên bố bản đồ “đường 9 đoạn” thể hiện yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông chồng lấn với tỉnh Riau của Indonesia, bao gồm chuỗi đảo Natuna. Tuyên bố của Indonesia rằng nước này là một bên có tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc đã chấm dứt “sự mơ hồ chiến lược” đã tồn tại nhiều năm qua.