Thứ Ba, 28 tháng 4, 2015

Hội nghị cấp cao ASEAN phản đối mạnh mẽ hoạt động bồi đắp, mở rộng của Trung Quốc ở Biển Đông

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 26 diễn ra ngày 27/4 tại Thủ đô Kuala Lumpur và Langkawi, Malaysia với chủ đề năm 2015 “Người dân của chúng ta, Cộng đồng của chúng ta, Tầm nhìn của chúng ta”. Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng nước chủ nhà Malaysia và đồng thời là Chủ tịch Hội nghị đã bày tỏ lo ngại về tình hình căng thẳng ở Biển Đông và nhấn mạnh việc tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 phải là nền tảng của các quy tắc về hợp tác và hoạt động trên Biển Đông. Thủ tướng nước chủ nhà Najib Razak nêu rõ: “Trong khi chúng ta tiếp tục cam kết gắn bó với nhau và cùng hợp tác với các nước bên ngoài ASEAN thì chúng ta cần giải quyết những khác biệt một cách hòa bình trong khu vực của chúng ta, trong đó có cả các tuyên bố chủ quyền trên những vùng biển chồng lấn mà không làm gia tăng căng thẳng. Những diễn biến gần đây đã làm gia tăng sự quan ngại về vấn đề Biển Đông và đã cho thấy sự tầm quan trọng của các tuyến vận tải quốc tế đối với giao thương quốc tế. Cũng là lẽ tự nhiên là khi bất cứ sự việc gì xảy ra ở đây đều thu hút sự chú ý. Do vậy, ASEAN phải chủ động giải quyết những diễn biến này, nhưng phải theo cách xây dựng và tích cực. Tôn trọng luât pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 phải là nền tảng của các quy tắc về hợp tác và hoạt động trên Biển Đông. Với vai trò là Chủ tịch ASEAN, Malaysia hy vọng sẽ đạt được tiến bộ trong nỗ lực sớm tiến tới kết quả của Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC)”.

Sau khi bế mạc Hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN đã ra Tuyên bố Chủ tịch về các vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Đông. Tuyên bố chia sẻ quan ngại sâu sắc của các Lãnh đạo về việc tôn tạo, bồi đắp đang diễn ra ở Biển Đông, làm xói mòn lòng tin, sự tin cậy và phương hại đến hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông. Các nhà lãnh đạo ASEAN nhất trí chỉ đạo các Bộ trưởng Ngoại giao khẩn cấp xử lý vấn đề này một cách xây dựng thông qua các khuôn khổ của ASEAN như quan hệ ASEAN -Trung Quốc cũng như nguyên tắc về cùng chung sống hòa bình.

Tuyên bố cũng khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; nhấn mạnh các bên cần bảo đảm việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả toàn vẹn Tuyên bố về Ứng xử của các bên (DOC) ở Biển Đông: nhằm xây dựng, duy trì và tăng cường lòng tin và sự tin cậy lẫn nhau; thực hiện kiềm chế trong các hành động; không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực; các bên liên quan giải quyết những khác biệt và tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982. Tuy ghi nhận tiến triển trong tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), Tuyên bố cũng yêu cầu tăng cường tham vấn hơn nữa để bảo đảm nhanh chóng xây dựng được một Bộ quy tắc COC hiệu quả.