Chủ Nhật, 17 tháng 7, 2016
Phân tích: Phán quyết của PCA ảnh hưởng thế nào đến các nước Đông Nam Á?
Tòa trọng tài thường trực Liên hợp quốc
ở The Hague, Hà Lan ngày 12/7 đã đưa ra phán quyết về vụ kiện Trung Quốc của
Philippines.
Phán quyết khẳng định "đường
chín đoạn" của Trung Quốc vẽ ra liên quan Biển Đông là không có căn cứ
pháp lý, Trung Quốc không được hưởng "quyền lợi lịch sử" như yêu sách
mà Bắc Kinh cố tình áp đặt cho cộng đồng quốc tế.
Hơn nữa, phán quyết của PCA chỉ rõ diện
tích quần đảo Trường Sa (Việt Nam) không đủ để cấu thành "đảo"...
Phán quyết này được cho là có tính biểu
tượng lớn, sẽ gây ảnh hưởng tới chính trị nội bộ các nước Đông Nam Á và quan hệ
giữa các nước này với Trung Quốc.
Tổng thống Philippinese đối mặt ba sự lựa chọn
Giáo sư khoa học chính trị Richard
Javad Heydarian từ Đại học De La Salle ở Manila, Philippines cho rằng phán quyết
của PCA là "trường hợp tốt nhất mà rất ít người cho rằng có thể xảy
ra" đối với Philippines.
Tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte từng
nhiều lần cho biết có ý định đàm phán với Trung Quốc để giải quyết "tranh
chấp chủ quyền" tại khu vực quần đảo Trường Sa (chủ quyền của Việt Nam), bị
dư luận quốc tế cho là có lập trường tương đối ôn hòa với Trung Quốc.
Tuy nhiên, sau phán quyết của PCA,
thái độ chống Trung Quốc đang lan tràn ở Philippines, tình hình này khiến cho
ông Rodrigo Duterte "có chút khó khăn".
Giáo sư Richard Javad Heydarian cho rằng
ông Rodrigo Duterte hiện đang đối mặt với sức ép đòi hỏi Chính phủ Philippines
phải đưa ra tuyên bố cứng rắn. Tuy nhiên, giáo sư Heydarian chưa rõ ông Rodrigo
Duterte có làm như vậy hay không.
Tuyên bố như vậy khiến cho căng thẳng
gia tăng có rủi ro rất cao, trong khi đó, Trung Quốc cũng có thể tiếp tục triển
khai các hành động "mang tính xâm lược".
Richard Javad Heydarian cho rằng ông
Rodrigo Duterte cũng có thể lựa chọn không đưa ra tuyên bố cứng rắn. "Kết
quả trọng tài rất có lợi (cho Philipppines), chính quyền Rodrigo Duterte tận dụng
kết quả phán quyết yêu cầu Trung Quốc nhượng bộ, ví dụ yêu cầu Trung Quốc không
thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông;
Trung Quốc và Philippines không tiếp
tục hoạt động ở bãi cạn Scarborough; Trung Quốc không tiếp tục quấy rối ngư dân
và quân nhân Philippines ở vùng biển có tranh chấp".
Richard Javad Heydarian chỉ ra, Trung
Quốc và Philippines còn có sự lựa chọn thứ ba: Căn cứ vào Điều 1 Phụ lục 5 của
Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS), thành lập Ủy ban Hòa giải.
Phương pháp xử lý như vậy làm cho hai
bên có thể thể hiện sự tôn trọng đối với luật pháp quốc tế, bảo lưu kênh ngoại
giao.
Ủy ban Hòa giải cũng có thể giúp cho
hai nước, dưới sự chỉ đạo của chuyên gia pháp lý mà hai bên đều có thể chấp nhận
được, xử lý tranh chấp. Tuy nhiên, như vậy sẽ hạ thấp phán quyết của PCA.
Nếu ông Rodrigo Duterte lựa chọn cách
thức tương đối ôn hòa để xử lý tranh chấp điều này đồng nghĩa với việc mức độ ủng
hộ của người dân Philippines đối với ông sẽ bị hạ thấp?
Giáo sư Richard Javad Heydarian cho rằng:
Ông Rodrigo Duterte vẫn đang ở thời kỳ trăng mật. Ông là Tổng thống mạnh nhất
trong mấy chục năm qua, hơn nữa trong Quốc hội cũng có sự ủng hộ tuyệt đại đa số.
Hiện nay, ông vẫn có khả năng đối mặt với tranh cãi".
Việt Nam có thể sử dụng cơ chế trọng tài
Tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng
ban biên giới Chính phủ Việt Nam cho biết, kết quả phán quyết của PCA chứng
minh pháp trị đang được thực thi.
Ông hoan nghênh và khen ngợi kết quả
phán quyết công bằng, minh bạch và được mọi người tôn trọng.
Giáo sư Richard Javad Heydarian cũng
cho rằng Việt Nam sẽ tiếp tục sử dụng con đường ngoại giao để tìm cách giải quyết
vấn đề. Nhưng, nếu con đường ngoại giao không có hiệu quả hoặc quá trình đàm
phán bị kéo dài, Việt Nam "có khả năng cân nhắc con đường pháp lý".
Nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp từ Viện
Nghiên cứu Đông Nam Á, Singapore (ISEAS - Yusof Ishak Institute) cho rằng
Philippines giành thắng lợi trong vụ kiện Trung Quốc, rất có khả năng khuyến
khích Việt Nam làm theo. Vụ kiện trọng tài lần này cũng không bao gồm quần đảo
Hoàng Sa.
Nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp nói:
"Việt Nam có khả năng yêu cầu Tòa trọng tài phán quyết quần đảo Hoàng Sa
không có tư cách trở thành đảo được hưởng vùng đặc quyền kinh tế (EEZ).
Việt Nam cũng có khả năng yêu cầu Tòa
trọng tài phán quyết đường cơ sở lãnh hải của quần đảo Hoàng Sa do Trung Quốc
công bố vào năm 1996 vi phạm UNCLOS".
Tuy nhiên, trợ lý giáo sư Chong Jia
Ian từ Đại học quốc lập Singapore cho rằng nếu Việt Nam đưa ra trọng tài thì kết
quả trọng tài có lợi cho bên nào chưa thể đoán được.
Chong Jia Ian cho rằng khoảng cách giữa
Trung Quốc với quần đảo Hoàng Sa gần hơn so với quần đảo Trường Sa. Đối với Việt
Nam, đây là một nhân tố có rủi ro.
Chong Jia Ian nói: "Trung Quốc
và Việt Nam cũng từng đạt được thỏa thuận về phân định ranh giới vịnh Bắc Bộ, nếu
Việt Nam đưa ra trọng tài, thì sẽ là một diễn biến hoàn toàn đáng chú ý".
Trải qua gần 30 năm đàm phán, tháng
12/2000 Trung Quốc và Việt Nam đã đạt được Hiệp định phân định vịnh Bắc Bộ, hiệp
định bao quát các vấn đề như tỷ lệ diện tích tổng thể, nghề cá và dầu khí.
Nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp cho rằng,
kết quả phán quyết của PCA đối với vụ kiện của Philippines đã vượt sự kỳ vọng của
người dân Việt Nam. Vì vậy, không ít người Việt Nam cũng cho rằng kết quả phán
quyết này cũng được coi là một chiến thắng đối với Việt Nam.
ASEAN và các nước Đông Nam Á khác
Các nước như Lào, Thái Lan, Campuchia
và Myanmar không liên quan đến tranh chấp Biển Đông, dự đoán phán quyết hoàn
toàn không có ảnh hưởng trực tiếp quá lớn, nhưng Trung Quốc có khả năng gây sức
ép đối với các nước này.
Chong Jia Ian cho rằng: "ASEAN
có thể càng khó đồng lòng hợp tác, hài hoà, vai trò của ASEAN trong khu vực có
thể bị nghi ngờ".
Ngày 11/7, có nghị sĩ Singapore đặt
câu hỏi về khả năng ASEAN ra tuyên bố chung về kết quả phán quyết của PCA liên
quan vụ kiện của Philippines.
Bộ trưởng Ngoại giao Singapore Vivian
Balakrishnan cho biết đồng thuận là nền tảng đi tới quyết định của ASEAN, vì vậy
không thể xác nhận ASEAN có đưa ra tuyên bố chung về phán quyết của PCA hay
không.
Do
Singapore hiện là nước điều phối quan hệ giữa ASEAN và Trung Quốc, Chong Jia
Ian cho rằng phản ứng trên của Bộ trưởng Ngoại giao Singapore Vivian
Balakrishnan cho thấy chính phủ các nước ASEAN còn chưa có phản ứng rõ ràng và
đang quan sát phản ứng của Trung Quốc sau phán quyết.
Hot （焦点）
-
胡志明是二十世纪越南革命杰出的马克思主义思想家。他老人家的思想是马克思列宁主义在符合越南的条件和历史背景基础上的运用、发展与创新，体现着时代精神及现代与当代世界的运动与发展趋势。 1 、胡志明思想、道德、风格体系的道德榜样。他老人家的思想合成了越南革命及革命之路的战略策... -
为维护国家海岛主权，越南历代封建王朝都着重投资建设强大的水军力量。越南丁、李、陈、黎、阮等王朝的水军力量不断得到加强和完善。这支水军为捍卫祖国事业作出了巨大贡献，在各个阶段留下了历史烙印。 至今还收藏的古籍显示，越南历代封建王朝早已对黄沙群岛和长沙群岛确立主权、实施... -
1954 年《日内瓦协议》签署之后，越南暂时被分成南北两方不同政治制度的政体。据此，越南北纬 17 度以南的领土（包括黄沙、长沙两群岛）由越南共和国政府管辖。根据《协议》规定，法国殖民者被迫撤离越南之后，西贡政权立即派遣海军力量接管黄沙、长沙两群岛并对其行使主权。与此同时，... -
(VOVWORLD) - 越南伟大领袖胡志明主席的思想、道德、作风、革命生涯是越南全党、全民学习和实践胡志明道德榜样的生动和具有说服力的楷模。至今，越南开展学习和实践胡志明道德榜样运动已有 8 年并取得多项重要结果。 胡志明主席在其革命生涯中牺牲个人利益，为祖国和人... -
越南的黄沙群岛位于东海（中国称南海）北边，处于北纬 15°45′ 至 17°15′ 、东经 110° 至 113° ，距越南广义省李山岛约 120 海里。黄沙群岛由 37 多个岛、洲、礁和沙滩组成，分为西面和东面两个群岛。东面为安永群岛（中国称宣德群岛），由 12 个岛、洲... -
数十年来，中国人拿出大量书籍、资料和史料，企图证明从两千年前的汉朝起，中国人就发现了西沙和南沙（即越南的黄沙群岛和长沙群岛），从而说古代中国发现西沙南沙群岛就足够证明中国对西沙和南沙的不可争议的领土主权。据说，中国人最迟于唐宋发现南沙群岛至今，就一直在岛上及其海域从事生产活... -
越南对黄沙、长沙两座群岛的主权不仅在越南古籍和古文献中有记载，而且还出现在西方航海家和传教士等的书籍、报纸、地图、日记、航路指南等外国资料中。这些资料描述黄沙、长沙“是越南中部海上的一块沙渚…”，这和越南同一历史时期资料和古地图描述的类似。法国 1936 年在印度支那建立的... -
BDN - 位于东海边国土陆地呈 “S” 字形的越南，无形中拥有沿着国土走向三千公里海岸及依照 1982 年《联合国海洋法公约》从岸边向外延伸的辽阔海域。这意味着从越南 1982 年 11 月确定和公布的垂直基线算起往外延伸 200 海里宽的海域属越南的主权，被称作专属经济... -
从十六、十七世纪至今，西方国家的轮船日益频繁来往于东海。他们来到这里，不只为了扩大贸易还为了传教和传播西方文化。在来往东海期间，西方航海家和传教士们以当时最现代的技术很详细地描述和绘画黄沙群岛和长沙群岛，以避免这两个群岛的礁石给来往的船舶造成危害。为此，他们很仔细地研究东海... -
香港媒体最近透露中国在东海划分“新边界线”的海洋研究项目，为“资源研究”创造了条件，北京对这片海域的主权主张“增添了筹码”。这条新边界线是一条与囊括了蕴藏着丰富矿产和能源资源的东海海域九段线相吻合的实线，九段线内的海域就是北京声索主权的那片海域。 从国际法的角度来看实线...
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét