Thứ Bảy, 29 tháng 4, 2017

Chính sách Biển Đông của Lào: Nguyên nhân và tác động (phần 3)

3. Ảnh hưởng của chính sách Biển Đông của Lào

Dựa trên xem xét lợi ích quốc gia và nắm bắt đặc tính ngoại giao, Lào đã áp dụng chính sách Biển Đông tương đối thận trọng nhưng cơ bản khách quan và công bằng. Cho dù Lào là nước không liên quan đến vấn đề Biển Đông và là quốc gia có thực lực tương đối yếu, nhưng với tư cách là nước chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2016, cộng thêm đặc tính tổ chức trong quyết sách tập thể của ASEAN, đã trao cho nước này quyền phát ngôn lớn hơn so với sức mạnh quốc gia. Ảnh hưởng của chính sách Biển Đông của Lào chủ yếu được thể hiện ở những phương diện sau:

Một là có lợi cho sự ổn định của tình hình khu vực Biển Đông. Thái độ của Lào trong vấn đề Biển Đông về tổng thể dựa trên sự thực khách quan, phù hợp với con đường giải quyết đúng đắn của vấn đề Biển Đông, phù hợp với nguyên tắc căn bản của quan hệ quốc tế, phù hợp với xu thế căn bản của phát triển lịch sử. Những năm gần đây, các nước như Philippines... không ngừng thúc đẩy quốc tế hóa vấn đề Biển Đông, thúc đẩy Tòa Trọng tài về Biển Đông, tìm cách lôi kéo các nước bên ngoài khu vực như Mỹ, Nhật Bản,... để tăng thêm con bài đối đầu với Trung Quốc, đồng thời tích cực mở rộng và bổ sung trang thiết bị quân sự, điều này đã làm cho môi trường xung quanh Biển Đông xấu đi, làm giảm mức độ giải quyết hòa bình các tranh chấp, làm gay gắt thêm khó khăn an ninh của khu vực. Việc Lào tích cực chủ trương giải quyết tranh chấp Biển Đông trong khuôn khổ song phương đã giáng một đòn mạnh mẽ vào chủ trương mà Philippines ra sức tuyên truyền ASEAN hóa, đa phương hóa và quốc tế hóa vấn đề Biển Đông, trùng hợp với chủ trương về vấn đề Biển Đông của Trung Quốc. Tháng 4/2016, Trung Quốc đạt được “nhận thức chung 4 điểm” với 3 nước Đông Nam Á trong đó có Lào đã làm giảm ảnh hưởng của chính sách cứng rắn của các nước như Philippines... đối với Trung Quốc. Sự thực chứng minh vấn đề Biển Đông chỉ có các nước tuyên bố chủ quyền thông qua phương thức đàm phán song phương trực tiếp mới có thể đạt được giải pháp giải quyết, việc lôi kéo các nước không tuyên bố chủ quyền khác can dự chỉ có thể khiến cho tranh chấp Biển Đông thêm phức tạp và mở rộng hơn, không có lợi cho sự giải quyết ổn thỏa của vấn đề và kiểm soát có hiệu quả các tranh chấp. Chính sách Biển Đông của Lào đã cung cấp hiệu ứng thị phạm tích cực cho các nước không tuyên bố chủ quyền: một mặt Lào với tư cách là nước không tuyên bố chủ quyền không bị cuốn vào vấn đề Biển Đông, không làm kẻ phá rối; mặt khác tích cực khuyên giải và thúc đẩy đàm phán. Biện pháp và đối sách của Lào là nhân tố tích cực trong tranh chấp Biển Đông, là điều kiện có lợi đi đến ổn định của Biển Đông, đáng để các bên nhất là các nước không tuyênbố chủ quyền ở Biển Đông học tập và làm theo, là con đường tất yếu để tranh chấp Biển Đông đi đến hòa dịu và ổn định.

Hai là có lợi cho sự phát triển của quan hệ ASEAN-Trung Quốc. Cho dù tranh chấp Biển Đông là tranh chấp giữa Trung Quốc với một số nước ASEAN, nhưng trên mức độ nhất định đã ảnh hưởng đến quan hệ tổng thể giữa Trung Quốc và ASEAN, đặc biệt là có nước tuyên bố chủ quyền cố ý ràng buộc ASEAN để xây dựng mặt trận thống nhất nhằm vào Trung Quốc, ảnh hưởng đến sự thiết lập chương trình nghị sự triển khai hợp tác kinh tế và trên các phương diện khác giữa Trung Quốc và ASEAN. Lào kiên trì song phương hóa tranh chấp Biển Đông, phản đối coi vấn đề này là vấn đề của toàn ASEAN với Trung Quốc, ủng hộ tích cực “tư duy kép” của Trung Quốc. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với việc ASEAN ổn định quan hệ với Trung Quốc, thúc đẩy sự hợp tác giữa hai bên trên nhiều lĩnh vực như chính trị, kinh tế, an ninh, xã hội... Trên thực tế, hiện nay Trung Quốc đã là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN, cùng với sự nâng cấp của Khu vực thương mại tự do Trung Quốc-ASEAN, xây dựng cơ chế Lan Thương-Mekong và thực hiện xây dựng “Một vành đai, một con đường”, mối liên hệ giữa Trung Quốc và ASEAN ngày càng tăng lên, quan hệ ngày càng mật thiết. Trong tranh chấp Biển Đông, việc các nước như Philippines tìm cách lợi dụng ASEAN để đối đầu với Trung Quốc, chỉ làm cho quan hệ ASEAN-Trung Quốc xấu thêm, làm tổn hại tình hình tốt đẹp của quan hệ hợp tác song phương. Đối sách của Lào kiên trì giải quyết hòa bình vấn đề Biển Đông trong ASEAN là con đường đúng đắn để giải quyết vấn đề Biển Đông, là nhân tố tích cực để Trung Quốc phát triển quan hệ với ASEAN. Năm 2016, với tư cách là nước chủ tịch luân phiên của ASEAN, Lào tổ chức Hội nghị thượng đỉnh ASEAN và hàng loạt hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Đông Á, chính sách Biển Đông đúng đắn và có tính xây dựng nảy sinh vai trò tích cực đối với sự phát triển của quan hệ ASEAN-Trung Quốc, Trung Quốc và ASEAN đều có thái độ hài lòng đối với hàng loạt hội nghị và tuyên bố chung này.

Ba là có lợi cho việc thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN. Cộng đồng ASEAN được tuyên bố thành lập vào ngày 31/12/2015 là mục tiêu quan trọng và chỗ dựa mang tính giai đoạn của nhất thể hóa ASEAN, trong đó có cộng đồng an ninh, cộng đồng kinh tế, cộng đồng văn hóa xã hội. Nhưng tranh chấp Biển Đông hiện nay không chỉ liên quan đến vấn đề giữa Trung Quốc và ASEAN, mà còn liên quan đến đến tranh chấp quyền lợi biển giữa các nước như Philippines, Malaysia, Brunei, Việt Nam... Tranh chấp Biển Đông giữa các nước ASEAN không có lợi cho tiến trình nhất thể hóa ASEAN, đặc biệt là các bên đề xuất giải quyết trong khuôn khổ ASEAN, sẽ chỉ làm cho ASEAN đi đến chia rẽ. Con đường giải quyết song phương mà Lào đề xuất là con đường quan trọng để tránh làm cho ASEAN bị cuốn vào trong đó, có ý nghĩa đặc biệt cho việc bảo vệ sự đoàn kết và xây dựng cộng đồng ASEAN. Hiện nay, việc xây dựng Cộng đồng ASEAN đang được triển khai mạnh mẽ, tranh chấp Biển Đông không nên trở thành trở ngại của tiến trình vĩ đại này. Đối sách mà Lào đưa ra có hiệu ứng tích cực và lành mạnh đối với việc các nước có liên quan phá vỡ cục diện bế tắc của Biển Đông và thúc đẩy sự phát triển nhất thể hóa, đây cũng là mục tiêu chiến lược quốc gia của Lào.

Bốn là chính sách Biển Đông của Lào có ảnh hưởng nhất định đối với Việt Nam. Quan hệ Lào-Việt Nam có tính hai mặt. Ngoài tầm quan trọng của Việt Nam đối với Lào, Lào cũng chiếm địa vị tương đối trong xem xét ngoại giao của Việt Nam. Từ địa chính trị cho thấy lãnh thổ Việt Nam hẹp và dài, từ phía Bắc xuống phía Nam dài 1.650 km, phía Đông đến phía Tây rộng 600 km, nơi hẹp nhất chỉ có 50 km, chiều sâu chiến lược tương đối hạn hẹp, rất dễ bị sự tấn công đến từ biển. Vì vậy, Việt Nam luôn coi Lào là bên chiều sâu chiến lược và hậu phương lớn vững chắc của nước này, kế hoạch Liên bang Đông Dương của Việt Nam có sự liên hệ mật thiết với Lào. Hiện nay, cùng với quan hệ Trung Quốc-Lào ngày càng mật thiết, nhận được sự quan tâm nhất định và hoài nghi của Việt Nam. Có người Việt Nam lo ngại Trung Quốc chiếm ưu thế ở Campuchia và Lào, vì vậy áp dụng biện pháp đối phó tương ứng. Trong tranh chấp Biển Đông, Lào luôn kêu gọi giải quyết hòa bình các vấn đề và yêu cầu Việt Nam tuân thủ quy tắc và cơ chế tương ứng. Việt Nam lo ngại Lào hoàn toàn dựa vào Trung Quốc, vì vậy ở mức độ nhất định hưởng ứng lời kêu gọi của Lào, từ đó giảm bớt biện pháp cấp tiến trong tranh chấp Biển Đông. Ví dụ năm 2014 sau khi Bộ Ngoại giao Lào gửi công văn đến Việt Nam nêu rõ nước này nên giữ kiềm chế, Chính phủ Việt Nam bày tỏ hiểu biết và áp dụng biện pháp tránh làm cho làm tình hình trở nên tồi tệ hơn.

4. Kết luận

Năm 2016, vấn đề Biển Đông liên tục nóng lên, các nước có liên quan như Philippines… liên tục có những phát ngôn cứng rắn, các nước không liên quan nhất là các nước bên ngoài khu vực như Mỹ, Nhật Bản, Úc… liên tiếp can dự vào vấn đề này. Với tư cách là nước không liên quan đến vấn đề Biển Đông của Đông Nam Á, chính sách Biển Đông của Lào từ trước đến nay luôn bị xem thường. Nhưng với tư cách là nước chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2016, chính sách Biển Đông của nước này không chỉ được các bên liên quan trong khu vực như Philippines, Việt Nam quan tâm, mà còn được các nước không liên quan bên ngoài khu vực coi trọng. Dựa trên đặc trưng ngoại giao và xem xét lợi ích chiến lược trong nước, Lào chủ trương giải quyết hòa bình các tranh chấp, phản đối quốc tế hóa vấn đề Biển Đông và hy vọng hai bên đàm phán để giải quyết. Chính sách Biển Đông của Lào dường như đồng nhất với chủ trương của Trung Quốc, tương đối khách quan và công bằng, có lợi cho sự hòa dịu của vấn đề Biển Đông, có lợi cho quan hệ ASEAN-Trung Quốc phát triển và có lợi cho sự nghiệp xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Tags: biendao - tiếng Việt

Tìm kiếm ( 搜索 )

Ngôn ngữ ( 语言 )

Bài đăng phổ biến ( 更多帖子 )

Ca khúc Việt ( 越南歌曲 )

Lưu trữ Blog ( 博客归档 )

Nhãn ( 标签 )

Tổng số lượt xem ( 点击总数 )

Chính sách Biển Đông của Lào: Nguyên nhân và tác động (phần 3)

Comments[ 0 ]

Đăng nhận xét

Hot （焦点）