Ai là kẻ “gắp lửa bỏ tay người”? (phần 1)

Để biện minh cho những hoạt động phi pháp của nhóm tàu Địa chất Hải Dương 08 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa 200 hải lý của Việt Nam, Trung Quốc khẳng định rằng hoạt động của nhóm tàu Địa chất Hải Dương 08 là hoàn toàn hợp pháp;

Bởi vì:

1. Bãi cạn Tư Chính là bộ phận cấu thành của “Nam Sa quần đảo” thuộc “chủ quyền lịch sử” của Trung Quốc;

2. Khu vực biển xung quanh bãi Tư Chính là “vùng biển kế cận”, “vùng biển liên quan” của “Nam Sa quần đảo” (tức quần đảo Trường Sa của Việt Nam).

Liệu lập trường này của Trung Quốc có đứng vững được theo quy định của Luật pháp Quốc tế hiện hành không?

Để làm sáng tỏ sự thật đúng sai về lập trường nói trên của Trung Quốc, chúng tôi xin được lần lượt bàn luận, phân tích 2 nội dung pháp lý có liên quan sau đây:

I. Vấn đề chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa:

Khi xem xét quyền thụ đắc lãnh thổ của một quốc gia đối với một vùng lãnh thổ đang có tranh chấp hay có bất đồng về chủ quyền quốc gia, thông thường người ta phải so sánh, đánh giá các nguyên tắc pháp lý được thể hiện trong lập trường của các bên liên quan:

1. Nguyên tắc “Chiếm hữu thật sự”.

Điều 3, Điều 34 và Điều 35 của Định ước Berlin ký ngày 26/6/1885 đã xác định nội dung của nguyên tắc “chiếm hữu thật sự” và các điều kiện chủ yếu để có việc “chiếm hữu thật sự” như sau:

- Phải có thông báo về việc chiếm hữu cho các quốc gia ký Định ước nói trên.

- Phải duy trì trên vùng lãnh thổ mà nước đã thực hiện hành vi chiếm hữu trên vùng lãnh thổ ấy một quyền lực đủ để khiến cho các quyền của nước chiếm hữu được tôn trọng….

Tuyên bố của Viện Pháp luật quốc tế Lausanne năm 1888 đã nhấn mạnh: “… mọi sự chiếm hữu muốn tạo nên danh nghĩa chủ quyền… thì phải là thật sự, tức là thực tế, không phải là danh nghĩa”. Chính Tuyên bố này đã khiến cho nguyên tắc “chiếm hữu thực sự” của Định ước Berlin có giá trị phổ biến trong luật pháp quốc tế để xem xét giải quyết các tranh chấp chủ quyền lãnh thổ giữa các quốc gia trên thế giới.

Nội dung chủ yếu của nguyên tắc “chiếm hữu thực sự” trong luật pháp quốc tế bao gồm:

- Việc xác lập chủ quyền lãnh thổ phải do Nhà nước tiến hành.

- Sự chiếm hữu phải được tiến hành một cách hòa bình trên một vùng lãnh thổ vô chủ (res nullius) hoặc là trên một vùng lãnh thổ đã bị từ bỏ bởi một quốc gia đã làm chủ nó trước đó (derelicto). Việc sử dụng vũ lực để xâm chiếm là hành động phi pháp.

- Quốc gia chiếm hữu phải thực thi chủ quyền của mình ở những mức độ cần thiết, tối thiểu thích hợp với các điều kiện tự nhiên và dân cư trên vùng lãnh thổ đó.

- Việc thực thi chủ quyền phải liên tục, hòa bình.

Do tính hợp lý và chặt chẽ của nguyên tắc này, nên mặc dù Công ước Saint Germain ra đời vào ngày 10/9/1919 tuyên bố hủy bỏ Định ước Berlin năm 1885 vì lý do thế giới không còn lãnh thổ vô chủ nữa, các luật gia và các cơ quan tài phán quốc tế vẫn vận dụng nguyên tắc này để giải quyết các tranh chấp chủ quyền trên các hải đảo. Chẳng hạn, Tòa Trọng tài Thường trực Quốc tế The Hague vào tháng 4/1928 đã vận dụng nguyên tắc này để xử vụ tranh chấp đảo Palmas giữa Mỹ và Hà Lan; phán quyết của Tòa án Quốc tế của Liên hợp quốc vào tháng 11/1953 đối với vụ tranh chấp chủ quyền giữa Anh và Pháp về các đảo Minquiers và Ecrehous…

Tuy nhiên, những định chế mang tầm vóc quốc tế nói trên cũng không thể ngăn cản được tình trạng sử dụng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực để tiếp tục tranh giành thị trường, thực hiện tham vọng bá quyền, tranh chấp lãnh thổ, nhất là đối với các hải đảo, lãnh thổ biển…, các khu vực địa lý có giá trị về địa-kinh tế, địa- chính trị, địa- chiến lược…Đỉnh điểm của những tranh chấp khốc liệt giữa các nước tư bản là Đại chiến thế giới lần thứ 1, lần thứ 2 xẩy ra vào những năm đầu của thế kỷ XX, đã cướp đi hàng chục triệu sinh mạng và tàn phá biết bao làng mạc, phố phường, của cải vật chất của nhân loại…và sự toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia của nhiều nước trên thế giới bị xâm phạm nghiêm trọng. Tiếp đến là tình trạng chạy đua vũ trang của thời kỳ chiến tranh lạnh, đến nạn khủng bố, tranh chấp sắc tộc, tôn giáo, biên giới, lãnh thổ không ngừng xây ra ở hầu khắp hành tinh này…

Gần đây hơn, Tòa án Công lý Quốc tế đã quyết định Malaysia thắng trong vụ kiện với Indonesia vào tháng 12/2002 về chủ quyền đối với Pulau Ligitan và Pulau Sipadan vì tòa nhận thấy rằng Malaysia đã thực hiện một cách thường xuyên một loạt các hoạt động của nhà nước. Tuy nhiên, những định chế nói trên cũng không thể giải quyết được những mâu thuẫn, cạnh tranh, tranh chấp giữa các quốc gia, nhất là trong công cuộc tìm kiếm thị trường cung cấp và tiêu thụ hàng hóa của nền sản xuất tư bản phát triển; vì thế, những cuộc chiến tranh, xung đột vẫn diễn ra trên những quy mô và mức độ khác nhau: đại chiến thế giới thứ 1, đại chiến thế giới lần thứ 2, chiến tranh lạnh, tranh chấp biên giới lãnh thổ, chủ nghĩa khủng bố, xung đột sắc tộc, tôn giáo…

Để ngăn chặn những hiểm họa chiến tranh do những tham vọng bá chủ thiên hạ, xâm chiếm lãnh thổ của quốc gia có chủ quyền bằng cách đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, Hiến chương Liên hợp quốc đã được ký ngày 26-6-1945 ở thành phố San Francisco và có hiệu lực từ ngày 24-10-1945. Với sự ra đời của Hiến chương Liên hợp quốc có thể nói đã trở thành nguyên tắc pháp lý quốc tế cao nhất để bảo vệ sự tồn tại của các quốc gia, với tư cách là các thực thể trong quan hệ quốc tế thời hiện đại. Về nguyên tắc, nó là vũ khí được sử dụng để vô hiệu hóa các phương thức thụ đắc lãnh thổ bằng sức mạnh đã tồn tại trong các thời kỳ lịch sử trước đây. Đấy chính là lý do lý giải cho câu hỏi tại sao mãi đến đầu thế kỷ 20, quốc tế vẫn còn thừa nhận việc dùng vũ lực để xâm chiếm một bộ phận hay toàn bộ lãnh thổ của một quốc gia là hành động hợp pháp và đấy cũng chính là nội dung trả lời câu hỏi vì sao trong Hiến chương Liên Hợp Quốc lại có điều khoản “Tất cả các nước thành viên Liên Hợp Quốc không được dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực trong quan hệ quốc tế nhằm chống lại sự bất khả xâm phạm về lãnh thổ hay nền độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào”.

Đây là nguyên tắc pháp lý mà Việt Nam đã dựa vào để chứng minh và khẳng định Việt Nam có chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường sa ở giữa Biển Đông. Bởi vì, Nhà nước Việt Nam là nhà nước đầu tiên trong lịch sử đã chiếm hữu và thực thi chủ quyền của mình đối với 2 quần đảo này từ khi chúng còn là đất vô chủ, chí ít là từ thế kỷ thứ XVII. Việc chiếm hữu và thực thi chủ quyền của Việt Nam ở 2 quần đảo này là rõ ràng, liên tục, hòa bình, phù hợp với nguyên tắc thụ đắc lãnh thổ hiện hành- nguyên tắc chiếm hữu thật sự- của Công pháp quốc tế. Việt Nam có đầy đủ các chứng cứ lịch sử có giá trị pháp lý để chứng minh và bảo vệ chủ quyền của mình đối với 2 quần đảo này qua các thời kỳ lịch sử.

Tags: biendao, HD-8

Tìm kiếm ( 搜索 )

Ngôn ngữ ( 语言 )

Bài đăng phổ biến ( 更多帖子 )

Ca khúc Việt ( 越南歌曲 )

Lưu trữ Blog ( 博客归档 )

Nhãn ( 标签 )

Tổng số lượt xem ( 点击总数 )

Ai là kẻ “gắp lửa bỏ tay người”? (phần 1)

Comments[ 0 ]

Đăng nhận xét

Hot （焦点）