Thứ Bảy, 29 tháng 2, 2020

Chớ nên coi thường “chiến tranh nhân dân” trên biển do TQ tiến hành (phần 2)

Tuy nhiên, theo phỏng đoán của một số nhà phân tích, “chiến tranh nhân dân” trên biển của Trung Quốc không hẳn sẽ “thẳng đường mà tiến”, mà nó có thể sẽ vấp phải rào cản là một liên minh hỗn hợp bao gồm trong đó các bên ngoài cuộc (Mỹ và có thể cả Nhật Bản hoặc Australia) sẽ hỗ trợ phần lớn phương tiện chiến đấu hạng nặng giúp các nước trong khu vực bảo vệ chủ quyền hợp pháp của họ. Nhưng Trung Quốc có thể vẫn chiến thắng cho dù xét về tương quan tổng thể vẫn yếu hơn Mỹ. PLA có thể thu hẹp khoảng cách hoặc đảo ngược cán cân sức mạnh trên chiến trường - áp đảo đạo quân của Mỹ ở những thời điểm và vị trí thực sự quan trọng. Điều đó có thể khiến Washington nản chí. Các nhà lãnh đạo Mỹ có thể đánh mất hy vọng trong việc duy trì nhiệm vụ này vô thời hạn. Hoặc Trung Quốc có thể cầm cự lâu hơn Mỹ bằng cách gây nhiều tổn thất chiến thuật trong một thời gian dài, và do đó đẩy phí tổn của việc duy trì quyền tự do trên biển lên mức cao hơn những gì các nhà lãnh đạo Mỹ sẵn sàng gánh chịu. Nếu Mỹ rút quân về thì liên minh đó sẽ sụp đổ.

Vẫn theo các nhà phân tích, trong “chiến tranh nhân dân” trên biển, về mặt tác chiến và chiến thuật, các tư lệnh PLA có thể thực hiện điều này bằng cách tuân thủ truyền thống chiến đấu của chính họ. Ở Biển Đông, Trung Quốc dễ đoán về chính trị và chiến lược nhưng lại khó đoán về tác chiến và chiến thuật. Họ dễ đoán về chính trị và chiến lược vì trước các cử tri trong nước, các nhà lãnh đạo đất nước đã “khua môi múa mép” và tự dồn mình vào chân tường. Họ khó đoán về chiến thuật vì đó là cách thức chiến đấu của các lực lượng vũ trang Trung Quốc từ thời Mao Trạch Đông vốn đang có ảnh hưởng đối với Quân đội Trung Quốc.

Quả thật, khái niệm “phòng thủ tích cực” hệ thống hóa những ý tưởng của cố Chủ tịch Mao Trạch Đông về chiến tranh nhân dân vẫn là tâm điểm của chiến lược quân sự Trung Quốc hiện nay. Nói một cách đơn giản, ảo tưởng đằng sau chính sách “phòng thủ tích cực” là một Trung Quốc yếu hơn có thể dẫn dụ một đối thủ mạnh hơn vươn quá xa và mất sức trước khi họ ra đòn phản công mạnh mẽ.

Nếu cách tiếp cận theo kiểu “dựa dây” nhằm làm tiêu hao sinh lực đối thủ này, vốn gắn liền với võ sĩ quyền anh Muhammad Ali, có tác dụng trên quy mô lớn, thì các lực lượng của Trung Quốc có thể gây ra những thất bại mang tính chiến thuật làm suy yếu kẻ thù qua thời gian. Khi đó, phòng thủ tích cực liên quan tới việc khai thác các đòn tấn công chiến thuật sẽ được tiến hành để phục vụ các chiến dịch phòng thủ chiến lược.

Để theo đuổi cách tiếp cận này, các tư lệnh PLA sẽ tìm kiếm các biệt đội của đối thủ bị cô lập để tấn công ở các “tuyến bên ngoài”, sau đó bao vây và đập tan các biệt đội này. Hiệu ứng tích lũy của những thất bại chiến thuật liên tiếp sẽ làm suy yếu đối thủ hùng mạnh và có thể khiến ban lãnh đạo của họ nghi ngờ liệu những nỗ lực bỏ ra có đáng so với những khó khăn, hiểm họa và phí tổn mà nó gây ra hay không. Nếu không, lôgích giữa phí tổn/lợi ích sẽ đẩy các nhà lãnh đạo Mỹ tới nước phải rút lui và khi đó, Trung Quốc sẽ thắng thế cho dù không có được chiến thắng rõ ràng trước các lực lượng đồng minh.

Để đối phó với cuộc “chiến tranh nhân dân” trên biển của Trung Quốc, Quân đội Mỹ và đồng minh cần nghiên cứu các đặc trưng truyền thống quân sự của Trung Quốc, thu lượm kiến thức về cách thức tiến hành phòng thủ tích cực ở Biển Đông. Điều cần lưu ý là, khi Trung Quốc đã xây dựng được lực lượng dân quân trên biển khá đông, lực lượng cảnh sát biển ấn tượng, lực lượng hải quân lớn nhất châu Á và kho vũ khí đáng kể trên mặt đất có khả năng tác động tới những sự kiện diễn ra trên biển, thì Bắc Kinh sẽ pha trộn những thành phần đó để tạo ra một công cụ chiến đấu sắc bén và củng cố quyền kiểm soát lớn hơn đối với Biển Đông.

Còn một điểm đáng lưu ý nữa là: Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đã sử dụng ngôn từ truyền thống của Trung Quốc, tập trung vào chiến tranh nhân dân để mô tả cách thức xử lý công việc của Bắc Kinh ở Biển Đông. Tuy nhiên, cần nhớ rằng, Chủ tịch Mao Trạch Đông lựa chọn chiến lược của kẻ yếu vì lợi ích nó mang lại chứ không phải vì ưa thích. Chiến lược này được vạch ra cho một Trung Quốc đang bị nội chiến và ngoại xâm tàn phá. Chiến lược này hầu như không thể làm được điều gì khác, nhưng mục tiêu của phòng thủ tích cực - tức là của chiến tranh nhân dân - là biến Hồng quân thành đối thủ mạnh hơn. Một khi các lực lượng theo tư tưởng Mao Trạch Đông đảo ngược được cán cân sức mạnh, họ sẽ tung ra một đòn phản công và giành chiến thắng trong cuộc chiến tranh thông thường.

Tuy nhiên, Trung Quốc hiện nay không phải là Trung Quốc của thời Mao Trạch Đông nữa. Trung Quốc ngày nay đã trở thành một cường quốc kinh tế và quân sự, và sẽ chiến đấu trên sân nhà. PLA ngày nay có nhiều lựa chọn tấn công hơn so với Hồng quân của Mao Trạch Đông trước đây. Thay vì trở lại với chiến tranh nhân dân thuần túy theo mô hình của Mao Trạch Đông, các tư lệnh PLA có thể phối hợp giữa các đơn vị lớn, nhỏ nhằm chống lại liên minh do Mỹ dẫn dắt. Khi đó, chiến tranh nhân dân có thể bắt đầu trở nên rất giống với chiến tranh thông thường trên biển nếu Bắc Kinh cho rằng cán cân quân sự và các xu hướng đang mang lại nhiều lợi thế cho Trung Quốc.

Đương nhiên, các nhà chiến lược và nhất là các chuyên gia quân sự sẽ phải xem xét kỹ lưỡng binh pháp của Trung Quốc và đúc rút ra những gì có thể về thói quen và phản xạ của người Trung Quốc trong cách tiến hành chiến tranh để có biện pháp phòng ngừa. Song có thể nhìn nhận, kịch bản chiến tranh theo kiểu những năm 1930 -1940 sẽ không tự động tái diễn. Những thói quen và phản xạ đó có thể hiện thực hóa học thuyết của Mao Trạch Đông tại đấu trường ngoài khơi ra sao, trên cấp độ nào và một liên minh có thể vượt qua thách thức đó bằng cách nào, là câu hỏi được đặt ra đối với các bên ủng hộ trật tự trên nguyên tắc và quyền tự do trên biển.