Thứ Tư, 28 tháng 12, 2016

Dự đoán về hoạt động tự do hàng hải đầu tiên của Donald Trump ở Biển Đông

Trong bối cảnh dư luận đang nóng lòng chờ xem chính sách ngoại giao tổng thể của chính quyền Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trong nhiệm kỳ tới sẽ ra sao, đã xuất hiện nhiều đồn đoán về những lựa chọn chiến lược mà vị tổng thống khó lường sẽ áp dụng tại châu Á - Thái Bình Dương.

Trang tin “The Diplomat” mới đây đăng bài viết của tác giả Ankit Panda, trong đó phân tích dự đoán mà ba nhà nghiên cứu Bonnie Glaser, Zack Cooper và Peter Dutton tại Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) đưa ra về hoạt động tự do hàng hải (FONOP) đầu tiên của Hải quân Mỹ gần khu vực Đá Vành Khăn ở Biển Đông dưới thời Donald Trump.

Theo kịch bản mà 3 chuyên gia tại AMTI đưa ra, một FONOP ở gần Đá Vành Khăn có thể được tiến hành tương tự như FONOP thứ tư và cũng là mới nhất mà tàu khu trục USS Decatur đã thực hiện hồi tháng 10/2016 vừa qua. Chiếc Decatur đã thách thức các đường phân định ranh giới liền mạch bất hợp pháp của Trung Quốc tại quần đảo Hoàng Sa, và đặc biệt đã không tuân theo các yêu cầu về việc qua lại không gây hại dựa trên luật pháp quốc tế. Thay vào đó, hoạt động tự do hàng hải của Decatur khẳng định quyền tự do đi lại ở các vùng biển khơi. Đây cũng là lý do tại sao trường hợp này được các nhà phân tích của AMTI đặc biệt chú ý.

Quả thực, nếu thực sự xảy ra một FONOP tạo cơ sở cho một sự khẳng định quyền tự do ở các vùng biển khơi trong khu vực 12 hải lý xung quanh Đá Vành Khăn – vốn không được trao các đặc quyền của một thực thể có lãnh hải 12 hải lý do trạng thái của nó là một bãi nổi khi thủy triều thấp - thì Decatur sẽ là chiếc tàu tiến hành hoạt động này.

Cách đây một năm, tác giả từng nhấn mạnh rằng Chính quyền Obama- vốn luôn do dự trong nỗ lực đối phó Trung Quốc về vấn đề Biển Đông do lo ngại phải trả giá đắt vì ảnh hưởng tới các vấn đề khác trong quan hệ song phương giữa hai nước- dường như cho rằng một FONOP ở gần Đá Vành Khăn sẽ là hành động quá khích so với mục tiêu của một FONOP ban đầu. Và thực sự điều này cũng chứa đựng những rủi ro. Chẳng hạn, Trung Quốc có thể lợi dụng hoạt động này để đưa ra yêu sách nhằm tiếp tục triển khai các cơ sở hạ tầng quân sự trên các đảo nhân tạo.

Với chính quyền kế nhiệm này, rất khó dự đoán liệu các chương trình tự do hàng hải của Hải quân Mỹ sẽ đi đến đâu. Kể cả ông Trump lẫn các nhân viên của mình đều không mặn mà gì với các hoạt động ngoại giao, bởi tất cả họ đều chưa từng trực tiếp đề cập đến vấn dề tự do hàng hải. Tuy nhiên, một trang tiêu điểm trên tạp chí “Foreign Policy” cũng đã phác họa chính sách đối với châu Á-Thái Bình Dương của ông Trump, trong đó đề cập đến vai trò cứng rắn của Hải quân Mỹ trong việc duy trì trật tự khu vực, và khẳng định rằng “Hải Quân Mỹ có thể là nền tảng quan trọng nhất đối với sự ổn định của khu vực châu Á”.

Chương trình FONOP ở Biển Đông dường như sẽ vẫn được duy trì, đặc biệt trong bối cảnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ đặc biệt quan tâm đến việc tăng cường các hoạt động và kiểm soát một cách rộng rãi hơn. Hiện chưa thể dự đoán chính quyền sắp tới sẽ quyết định áp dụng những lựa chọn FONOP nào. Thay vì xúc tiến các hoạt động khẳng định quyền tự do hàng hải xung quanh Đá Vành Khăn, chúng ta cũng có thể chứng kiến một FONOP khác nơi một tàu khu trục sẽ tiến hành một hoạt động qua lại không gây hại tại khu vực 12 hải lý của một thực thể mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.

Donald Trump từng thể hiện ông không mấy quan tâm tới việc ủng hộ các quy tắc và tiêu chuẩn bảo vệ những lợi ích hàng hải chung ở châu Á-Thái Bình Dương. Nếu thực sự như vậy, địa điểm và cách thức của một FONOP tiếp theo cũng như quy mô mà nó được quảng bá sẽ trở thành một dụng cụ đo lường hữu hiệu đối với những nơi mà chính quyền Trump lên kế hoạch sử dụng ngân sách ngoại giao ở châu Á-Thái Bình Dương./.

Tags: biendao - tiếng Việt

Tìm kiếm ( 搜索 )

Ngôn ngữ ( 语言 )

Bài đăng phổ biến ( 更多帖子 )

Ca khúc Việt ( 越南歌曲 )

Lưu trữ Blog ( 博客归档 )

Nhãn ( 标签 )

Tổng số lượt xem ( 点击总数 )

Dự đoán về hoạt động tự do hàng hải đầu tiên của Donald Trump ở Biển Đông

Comments[ 0 ]

Đăng nhận xét

Hot （焦点）