Thứ Năm, 26 tháng 9, 2019
Lợi ích và trách nhiệm của ASEAN trong giải quyết tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông (phần 2)
BĐN - Giá như tất cả các nước thành viên ASEAN đều thống nhất nhận thấy lợi ích và tầm quan trọng của việc giải quyết tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông như trên thì có lẽ quá trình giải quyết vấn đề Biển Đông với Trung Quốc đã không kéo dài đến tận hôm nay và nhiều năm nữa. Bởi trên thực tế những năm gần đây, sự thiếu đoàn kết, nhất trí về một lập trường chung và phản ứng cầm chừng của ASEAN và một số nước thành viên trong việc thực thi các thỏa thuận đã ký kết ở cấp độ khu vực và toàn cầu liên quan đến Biển Đông đã làm chậm tiến trình đàm phán và ký Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), cũng như gián tiếp “tạo dư địa” cho Trung Quốc mạnh tay hơn trong yêu sách lãnh thổ ở Biển Đông. Đơn cử như việc Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 45 tại Campuchia năm 2012 đã không ra được Tuyên bố chung có liên quan đến vấn đề Biển Đông; tiếp theo là sự trì hoãn từ phía Trung Quốc trong việc đàm phán COC cũng như phản ứng chưa đủ mạnh, còn khá chung chung của ASEAN về hành động hạ đặt trái phép giàn khoan của Trung Quốc tại Biển Đông năm 2014. Mới nhất gần đây là Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 52 tại Thailand (31/07/2019) có ra Tuyên bố chung về vấn đề Biển Đông nhưng cũng không dám lên án chỉ đích danh Trung Quốc trong một loạt hành động gây hấn tại Biển Đông đối với 3 nước Việt Nam, Philippines, Malaysia. Những ví dụ trên đang đặt ra những thách thức lớn đối với việc thực hiện DOC cũng như báo hiệu về một tương lai khó dự đoán để có một COC thực chất. Có thể nói, sự thiếu thống nhất trong ASEAN do tác động của chính sách “chia để trị” từ Trung Quốc vì mục tiêu, tham vọng địa chính trị của họ cũng như sự khác nhau về lợi ích của các bên liên quan đến Biển Đông có khả năng làm suy yếu vai trò trung tâm của ASEAN trong ngăn ngừa xung đột ở Biển Đông.
Vấn đề đặt ra hiện nay và những năm sắp tới là ASEAN cần phải có trách nhiệm và chủ động hơn nữa trong ngăn ngừa xung đột ở Biển Đông. ASEAN hơn lúc nào hết phải có quyết tâm, ý chí và trách nhiệm chính trị cao để sớm có COC, trong đó có các quy định chặt chẽ, cụ thể mang tính ràng buộc về mặt pháp lý. Để đạt được mục tiêu này, ASEAN cần phải có các bước đi sau:
Trước hết về mặt nhận thức và chủ trương, ASEAN hơn lúc nào hết phải coi việc tham gia giải quyết tranh chấp ở Biển Đông là nhiệm vụ chính trị to lớn và là lợi ích mang tầm chiến lược của Hiệp hội. Nói cách khác, sự gắn kết số phận của từng nước thành viên ASEAN và việc khẳng định giá trị, chỗ đứng của ASEAN với tư cách là một Cộng đồng khu vực trong bối cảnh phức tạp hiện nay phụ thuộc sâu sắc vào tính hiệu quả của ASEAN trong việc tạo dựng các định chế có khả năng ngăn ngừa và quản lý xung đột đang leo thang ở Biển Đông. Đây cũng là thử thách có tính bước ngoặt đối với sự tồn tại và phát triển của cộng đồng này trong những năm sắp tới. ASEAN và các nước thành viên không được mơ hồ về điều này. Cùng với việc tác động, gây sức ép, yêu cầu Trung Quốc đàm phán thực chất về COC, các nước ASEAN có yêu sách chủ quyền cần tiếp tục tìm kiếm điểm đồng, đi đến thống nhất lập trường chung và vận động các nước ASEAN khác cùng hành động vì một COC thực chất và hiệu quả.
Các nước ASEAN cũng cần chủ động đề xuất các sáng kiến mới kiểu giống như Philippin đề xuất năm 2011 về “khu vực hòa bình, tự do, hữu nghị và hợp tác ASEAN - Trung Quốc ở Biển Đông” hay kiểu “Ủy hội hợp tác phát triển hòa bình và an ninh Biển Đông” giống như “Ủy hội sông Mê Công” mà các nước thuộc tiểu vùng sông Mê Công đã ký từ năm 1995. Bên cạnh đó, ASEAN cũng nên lập cơ chế “Cảnh sát biển chung của các nước ASEAN có yêu sách đòi chủ quyền ở Biển Đông”, sau đó là “Cảnh sát biển ASEAN”, cùng với Trung Quốc lập nên cơ chế “cảnh sát biển ASEAN - Trung Quốc” trên Biển Đông. Ngoài ra, các nước ASEAN cũng nên mạnh dạn đề xuất lập nên “Hiệp ước Hàng hải Đông Nam Á” như theo gợi ý của giáo sư Carlyle A. Thayer. Theo ông này, Hiệp ước sẽ gắn kết toàn bộ các nước ASEAN vào vấn đề an ninh trên biển. Các nước có yêu sách đòi chủ quyền sẽ được độc lập nhiều hơn, ít hoặc không bị lệ thuộc vào vấn đề thống nhất quan điểm của ASEAN. Bên cạnh đó, Hiệp ước Hàng hải ASEAN là một công cụ, phương tiện hữu hiệu làm cho các nước ASEAN gắn kết với nhau hơn về hợp tác an ninh trên tất cả các vùng biển ở Đông Nam Á và như vậy sẽ khắc phục được tình trạng phân cách hay chia rẽ hiện nay giữa các nước ASEAN có tranh chấp và không tranh chấp tại Biển Đông, nhất là trong việc đàm phán với Trung Quốc về một COC.
Các nước ASEAN nên thông qua một văn bản có tính ràng buộc, yêu cầu nước Chủ tịch luân phiên ASEAN hàng năm đưa vấn đề Biển Đông vào chương trình nghị sự chính thức của các cơ chế hợp tác Cấp cao ASEAN, AMM, ADMM, ADMM+, ARF, EAS để thúc đẩy thực thi DOC và nhanh chóng có được một COC. Hơn lúc nào hết, ASEAN cần đưa ra những quyết sách và hành động chính trị kịp thời, thúc đẩy tiến trình COC về phía trước. Đây là phép thử mới chứng minh tính hiệu quả và mầu nhiệm của ASEAN trên con đường tiến tới cộng đồng khu vực cũng như trở thành trung tâm hòa giải mâu thuẫn, ngăn ngừa thảm họa địa chính trị ở khu vực Đông Nam Á.
Hot （焦点）
-
胡志明是二十世纪越南革命杰出的马克思主义思想家。他老人家的思想是马克思列宁主义在符合越南的条件和历史背景基础上的运用、发展与创新，体现着时代精神及现代与当代世界的运动与发展趋势。 1 、胡志明思想、道德、风格体系的道德榜样。他老人家的思想合成了越南革命及革命之路的战略策... -
为维护国家海岛主权，越南历代封建王朝都着重投资建设强大的水军力量。越南丁、李、陈、黎、阮等王朝的水军力量不断得到加强和完善。这支水军为捍卫祖国事业作出了巨大贡献，在各个阶段留下了历史烙印。 至今还收藏的古籍显示，越南历代封建王朝早已对黄沙群岛和长沙群岛确立主权、实施... -
1954 年《日内瓦协议》签署之后，越南暂时被分成南北两方不同政治制度的政体。据此，越南北纬 17 度以南的领土（包括黄沙、长沙两群岛）由越南共和国政府管辖。根据《协议》规定，法国殖民者被迫撤离越南之后，西贡政权立即派遣海军力量接管黄沙、长沙两群岛并对其行使主权。与此同时，... -
(VOVWORLD) - 越南伟大领袖胡志明主席的思想、道德、作风、革命生涯是越南全党、全民学习和实践胡志明道德榜样的生动和具有说服力的楷模。至今，越南开展学习和实践胡志明道德榜样运动已有 8 年并取得多项重要结果。 胡志明主席在其革命生涯中牺牲个人利益，为祖国和人... -
越南的黄沙群岛位于东海（中国称南海）北边，处于北纬 15°45′ 至 17°15′ 、东经 110° 至 113° ，距越南广义省李山岛约 120 海里。黄沙群岛由 37 多个岛、洲、礁和沙滩组成，分为西面和东面两个群岛。东面为安永群岛（中国称宣德群岛），由 12 个岛、洲... -
数十年来，中国人拿出大量书籍、资料和史料，企图证明从两千年前的汉朝起，中国人就发现了西沙和南沙（即越南的黄沙群岛和长沙群岛），从而说古代中国发现西沙南沙群岛就足够证明中国对西沙和南沙的不可争议的领土主权。据说，中国人最迟于唐宋发现南沙群岛至今，就一直在岛上及其海域从事生产活... -
越南对黄沙、长沙两座群岛的主权不仅在越南古籍和古文献中有记载，而且还出现在西方航海家和传教士等的书籍、报纸、地图、日记、航路指南等外国资料中。这些资料描述黄沙、长沙“是越南中部海上的一块沙渚…”，这和越南同一历史时期资料和古地图描述的类似。法国 1936 年在印度支那建立的... -
BDN - 位于东海边国土陆地呈 “S” 字形的越南，无形中拥有沿着国土走向三千公里海岸及依照 1982 年《联合国海洋法公约》从岸边向外延伸的辽阔海域。这意味着从越南 1982 年 11 月确定和公布的垂直基线算起往外延伸 200 海里宽的海域属越南的主权，被称作专属经济... -
从十六、十七世纪至今，西方国家的轮船日益频繁来往于东海。他们来到这里，不只为了扩大贸易还为了传教和传播西方文化。在来往东海期间，西方航海家和传教士们以当时最现代的技术很详细地描述和绘画黄沙群岛和长沙群岛，以避免这两个群岛的礁石给来往的船舶造成危害。为此，他们很仔细地研究东海... -
香港媒体最近透露中国在东海划分“新边界线”的海洋研究项目，为“资源研究”创造了条件，北京对这片海域的主权主张“增添了筹码”。这条新边界线是一条与囊括了蕴藏着丰富矿产和能源资源的东海海域九段线相吻合的实线，九段线内的海域就是北京声索主权的那片海域。 从国际法的角度来看实线...
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét