Thứ Hai, 25 tháng 11, 2013

Phương thức tiếp cận Biển Đông của Nhật Bản (Tiếp theo Kỳ I)

Nhật thực sự không có nhiều lựa chọn chiến lược để thực hiện các mục tiêu của mình liên quan đến Biển Đông. Không phải là nước tranh chấp nên Nhật không có đòn bẩy ngoại giao thúc đẩy các cuộc đàm phán về tranh chấp lãnh thổ. Nhật cũng không phải là nước có ảnh hưởng chính trị đủ lớn để khuyến khích mạnh mẽ các bên tranh chấp thay đổi chính sách của họ nhằm có lợi cho Nhật Bản. Hơn nữa, khả năng can thiệp quân sự của Nhật Bản cũng rất ít do gới hạn của hiến pháp và hoạt động chính trị. Vì những hạn chế này, chiến lược Biển Đông của Tokyo liên quan chặt chẽ đến vấn đề an ninh trên Biển Hoa Đông và việc bảo vệ các tuyến đường biển quan trọng. Dù có thể chưa hiệu quả nhưng để đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc đối với hai vùng biển, Tokyo đã đồng thời tiếp cận trên 3 hướng là đối thoại đa phương; quan hệ an ninh song phương với Philippines và Việt Nam; ủng hộ Mỹ dựa trên quan hệ đồng minh. Chính phủ Nhật Bản đang cố gắng tận dụng mọi cơ hội tham gia vào đối thoại an ninh đa phương để thể hiện lập trường của mình đối với vấn đề Biển Đông. Ngoài ra, Tokyo đã cố gắng đề xuất một số cơ chế đối thoại với một khái niệm mới về quy tắc ứng xử để kiểm soát sự căng thẳng leo thang ở vùng biển này. Về quan hệ đối tác song phương, chính quyền đương nhiệm Abe đã thể hiện rõ ràng hơn lập trường của Nhật Bản đối với việc hỗ trợ Philippines và Việt Nam tăng cường khả năng bảo vệ bờ biển. Hơn nữa, là đồng minh của Mỹ, Nhật Bản có thể được yêu cầu đóng góp nhiều hơn nhằm duy trì sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Biển Đông. Mặc dù chính sách hiện hành của Nhật Bản về vấn đề Biển Đông chủ động và đa chiều hơn so với những năm 1990 song vẫn còn hạn chế trong việc hướng của các vụ tranh chấp theo hướng có lợi cho Nhật Bản .

Trong hoàn cảnh có nhiều khó khăn như hiện nay, việc theo đuổi phương thức tiếp cận riêng để giải quyết các vấn đề Biển Đông, Nhật Bản sẽ phải đối mặt với những thách thức đáng kể. Nhật Bản không có ảnh hưởng chính trị mạnh mẽ cũng không đủ sức thuyết phục hình thành một ý chí thống nhất giữa Nhật Bản và ASEAN để đối phó với sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc ở Biển Đông. Lợi ích chiến lược về hàng hải và chủ quyền của các thành viên ASEAN ở Biển Đông và quan điểm khác nhau của họ đối với Trung Quốc đã là thách thức khiến ASEAN khó khăn trong việc phối hợp lợi ích chiến lược và hình thành một lập trường thống nhất. Một số quốc gia còn lo lắng sự can thiệp từ bên ngoài sẽ làm phức tạp quá trình đàm phán về quy tắc ứng xử giữa ASEAN và Trung Quốc. Bắc Kinh muốn đàm phán song phương về vấn đề Biển Đông và liên tục phản đối “quốc tế hóa” các tranh chấp. Thứ hai, việc thúc đẩy quan hệ an ninh song phương giữa Nhật Bản và các nước ASEAN cùng với các hoạt động trên cơ sở liên minh Mỹ-Nhật không chắc sẽ đánh giá được thái độ hung hăng của Trung Quốc. Thay vào đó, Bắc Kinh sẽ phản ứng tiêu cực trước sự hợp tác giữa Tokyo với Manila (hoặc Hà Nội) và sự can thiệp của Washington khiến căng thẳng leo thang. Cuối cùng, liệu sự tham gia tích cực của Nhật Bản vào Biển Đông có thể tác động tích cực đến vấn đề Biển Hoa Đông như Nhật Bản mong muốn hay không.

Tuy nhiên, Tokyo vẫn nên thể hiện vai trò và phải chứng minh được thái độ tích cực đối với vấn đề này vì sự ổn định ở Biển Đông có vai trò quan trọng đối với hàng hải cũng như an ninh Đông Á và hai nước Philippines, Việt Nam luôn kỳ vọng vào đồng minh của Mỹ là Nhật Bản sẽ góp phần giải quyết vấn đề an ninh trong khu vực./.

Tags: biendao

Tìm kiếm ( 搜索 )

Ngôn ngữ ( 语言 )

Bài đăng phổ biến ( 更多帖子 )

Ca khúc Việt ( 越南歌曲 )

Lưu trữ Blog ( 博客归档 )

Nhãn ( 标签 )

Tổng số lượt xem ( 点击总数 )

Phương thức tiếp cận Biển Đông của Nhật Bản (Tiếp theo Kỳ I)

Comments[ 0 ]

Đăng nhận xét

Hot （焦点）