Thứ Hai, 8 tháng 7, 2019
Một thập kỷ đầy rẫy bất ổn ở Biển Đông (Phần 1)
BDN - Ngày 07/5/2019 đánh dấu tròn 10 năm ngày Trung Quốc chính thức công khai yêu sách phi lý theo “đường chín đoạn” ở Biển Đông, biến khu vực vốn đã có nhiều “sóng gió” do các tranh chấp biển đảo trở thành một trong những điểm nóng của thế giới, đưa đến hàng loạt bất ổn mới và nguy cơ xung đột vũ trang hiện hữu không chỉ giữa Trung Quốc với các nước trong khu vực mà cả với các nước ngoài khu vực. Nhìn lại tình hình khu vực Biển Đông 10 năm qua để thấy rõ các tác động tiêu cực to lớn đối với an ninh khu vực do tham vọng bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông thông qua yêu sách phi lý “đường chín đoạn”.
Lịch sử vấn đề
Theo các quy định có liên quan của Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (Công ước 1982), thời hạn cuối cùng để các quốc gia ven biển thành viên Công ước 1982 nộp báo cáo quốc gia xác định ranh giới thềm lục địa mở rộng[1] của mình lên Ủy ban ranh giới thềm lục địa mở rộng (CLCS) là ngày 13/5/2009.
Nhằm thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình liên quan đến vấn đề ranh giới thềm lục địa mở rộng, trong các ngày 06/5/2009 và 07/5/2009, Việt Nam và Ma-lai-xia đã đệ trình báo cáo chung giữa hai nước cũng như báo cáo riêng của Việt Nam lên CLCS. Lợi dụng việc này, ngày 07/5/2009, Trung Quốc đã gửi công hàm số CML/17/2009 cho Tổng thư ký Liên hợp quốc, trong đó không chỉ phản đối báo cáo chung thềm lục địa của Việt Nam và Ma-lai-xia, báo cáo riêng mà còn chính thức đưa ra yêu sách “đường chín đoạn”. Trung Quốc nêu trong công hàm CML/17/2009: “Trung Quốc có chủ quyền không thể tranh cãi với các đảo ở khu vực Biển Đông và vùng nước phụ cận, hưởng quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng nước có liên quan cũng như đáy biển và lòng đất dưới đáy biển ở đó (xem bản đồ đính kèm)”. Đồng thời, Trung Quốc cũng yêu cầu Tổng thư ký Liên hợp quốc cho lưu hành công hàm số CML/17/2009 tới toàn bộ các quốc gia thành viên của Liên hợp quốc. Với hành động nêu trên của Trung Quốc, yêu sách phi lý ”đường chín đoạn” chính thức được ra đời, mở đầu cho một quá trình bất ổn mới ở khu vực Biển Đông.
Hiện thực hóa yêu sách phi lý “đường chín đoạn”
Bước vào năm 2010, lần đầu tiên các quan chức ngoại giao cao cấp của Mỹ đã phải “sửng sốt” trước việc trong trao đổi kín phía Trung Quốc lần đầu tiên đã tuyên bố coi Biển Đông trở thành “lợi ích cốt lõi” của mình, nâng vấn đề Biển Đông ngang với vấn đề Tân Cương, Tây Tạng và Đài Loan. Điều này được chính Ngoại trưởng Mỹ lúc bấy giờ, bà Hillary Clinton tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn với Tạp chí “The Australian” tháng 11/2011. Theo bà Clinton, tháng 5/2010, trong cuộc gặp với ông Đới Bỉnh Quốc, Ủy viên quốc vụ, phụ trách đối ngoại của Trung Quốc chính ông Đới là người nói ra điều này và bà đã cho biết phản ứng của mình khi đó là “Tôi đã ngay lập tức trả lời và nói rằng chúng tôi không thể đồng ý với điều đó”. Tuy nhiên, vào thời điểm này, về mặt công khai, các quan chức Trung Quốc không phủ nhận cũng như không bác bỏ quan điểm về việc coi Biển Đông là “lợi ích cốt lõi” của mình.
Không chỉ dừng ở tuyên bố chính sách, bắt đầu từ năm 2010, Trung Quốc gia tăng quy mô, tính chất các hoạt động đơn phương ở khu vực Biển Đông, gây hấn với toàn bộ các nước trong khu vực.
Tháng 5 và 6/2010, đã xảy ra 02 vụ việc khi tàu của lực lượng kiểm ngư và tuần tra của Indonesia bắt giữ tàu cá Trung Quốc đánh bắt hải sản trái phép ở vùng biển của Indonesia, ngoài khơi đảo Natuna bị tàu Hải cảnh Trung Quốc can thiệp, đe dọa sẽ nổ súng nếu tàu kiểm ngư và tuần tra Indonesia không thả các tàu cá vi phạm. Phía Indonesia đã buộc phải thả các tàu cá Trung Quốc vi phạm.
Năm 2011, ghi nhận việc Trung Quốc đã mở rộng phạm vi gây hấn với các nước, cụ thể là với Philippines và Việt Nam. Với Philippines, tháng 02/2011, tàu Hải quân Trung Quốc đã nổ sung vào 03 tàu cá Philippines hoạt động xung quanh khu vực bãi Cỏ Mây[4], buộc các tàu của Phi-lip-pin rời khỏi khu vực này. Tiếp đó, tháng 3/2011, khi các tàu khảo sát Phi-lip-pin đang tiến hành khảo sát địa chấn ở khu vực Bãi Cỏ Rong[5], 2 tàu tuần tra của Trung Quốc đã đe dọa đâm tàu khảo sát địa chấn và các tàu trên của Trung Quốc chỉ rút lui sau khi Philippines phái tàu chiến đến hỗ trợ. Có chút thay đổi phương thức, tháng 5/2011, tàu ngư chính Trung Quốc cắt cáp của tàu Bình Minh 02 của Việt Nam khi đang hoạt động tại lô 148, 149, nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa 200 hải lý thuộc miền Trung Việt Nam; tháng 6/2011, tàu cá Trung Quốc dưới sự yểm trợ của tàu ngư chính, phá hoại cáp của tàu Viking II của Việt Nam khi đang hoạt động ở lô 135-136, nằm trên vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa 200 hải lý phía Nam Việt Nam. Đồng thời, tháng 7/2011, tàu Hải quân Trung Quốc đã truy đuổi, bắt giữ và đánh đập thuyền trưởng tàu cá Việt Nam khi tàu này đang hoạt động tại vùng biển ngoài khơi quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Năm 2012 đánh dấu một bước chuyển mới trong cả chính sách, chiến lược lẫn biện pháp triển khai trên thực địa của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông, trong đó hai sự kiện đáng chú ý nhất là việc Trung Quốc kiểm soát bãi cạn Scarborough vốn đang do Philippines kiểm soát và công bố thành lập “Thành phố Tam Sa”, bao gồm hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam và quần đảo Trung Sa với diện tích vùng biển trên 2 triệu km2. Phạm vi “quản hạt” của “Thành phố Tam Sa” cũng chính là phạm vi vùng biển phía trong ranh giới yêu sách “đường lưỡi bò” và đặt cơ quan hành chính ở đảo Phú Lâm, quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Cùng với đó, tháng 5/2012, lần đầu tiên Trung Quốc phát hành hộ chiếu phổ thông điện tử trong đó có in hình “đường lưỡi bò”. Cũng trong tháng 6/2012, Tổng Công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc công bố mời thầu quốc tế 09 lô dầu khí nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.
Năm 2013, tiếp tục ghi nhận các vụ tàu của các lực lượng chấp pháp Trung Quốc như Hải cảnh, Hải giám gia tăng mức độ gây hấn và đe dọa đối với các tàu của lực lượng công vụ các nước có liên quan khi các tàu này tiến hành bắt giữ các hoạt động trái phép của ngư dân Trung Quốc trên biển cũng như trấn áp tàu thuyền, ngư dân của các nước khác khi tiến hành hoạt động bình thường trên biển. Bên cạnh đó, lần đầu tiên, Trung Quốc tiến hành chiến thuật bao vây, ngăn cản không cho Philippines tiếp tế cho lực lượng đồn trú của mình tại Bãi Cỏ Mây và đưa 3 tàu Hải cảnh xuống hiện diện thường xuyên tại Bãi Luconia của Ma-lai-xia. Cùng với đó, Trung Quốc bắt đầu khởi động việc bồi đắp, xây dựng trái phép 7 cấu trúc mà nước này chiếm giữ trái phép ở Trường Sa.
Bất chấp việc quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc có bước cải thiện và phát triển tốt, tháng 5/2014, Trung Quốc đưa giàn khoan nước sâu Hải Dương 981 (Haiyang Shiyou 981) và một số lượng lớn tàu hộ tống, kể cả tàu chiến vào hoạt động khoan thăm dò tại vùng biển Việt Nam, đưa đến việc “kể từ khi hai quốc gia tái lập quan hệ ngoại giao vào những năm 1990, chưa bao giờ Hà Nội và Bắc Kinh rơi vào tình trạng căng thẳng như hiện nay”. Cùng với việc phản ứng của người dân Việt Nam chống lại Trung Quốc tại một số địa phương khiến Trung Quốc phải đưa công nhân về nước, cũng đã có nhiều lo lắng về việc hai bên có thể ‘cắt đứt quan hệ kinh tế”. Ngày 15/7/2014, Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 về nước trước thời gian dự kiến là 01 tháng.
Đồng thời, trong năm 2014, Trung Quốc đã đồng loạt đẩy mạnh các hoạt động lấn biển, mở rộng diện tích các vị trí chiếm đóng, xây dựng và phát triển hạ tầng ở Biển Đông với quy mô, tính chất cực kỳ nghiêm trọng. Diện tích mà phía Trung Quốc bồi đắp, xây dựng trái phép là trên 1400 héc ta, gây hủy hoại nghiêm trọng đến hệ sinh thái ở khu vực Biển Đông và trong những năm qua, Trung Quốc không ngừng củng cố, mở rộng việc xây dựng tại khu vực này. Cùng với đó, kể từ đầu năm 2015, Trung Quốc bắt đầu đẩy nhanh tốc độ quân sự hóa cả trên quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, lắp đặt tên lửa, vũ khí tấn công tiên tiến, hiện đại… làm biến đổi hoàn toàn cục diện trên thực địa có lợi cho Trung Quốc, tạo bàn đạp cho việc tiếp tục mở rộng sự bành trướng của mình ở Biển Đông. Nói về việc Trung Quốc gia tăng hoạt động quân sự hóa, trong đó có việc tăng cường năng lực cho lực lượng Hải quân, báo cáo nghiên cứu của Thưọng viện Mỹ cho biết từ giai đoạn 2009-2015 (chưa có số liệu 2015-nay), Trung Quốc đã hạ thủy 18 tàu ngầm (dự kiến đến năm 2020 có khả năng Trung Quốc sẽ có tổng số 74 tàu ngầm các lớp khác nhau), 13 tàu tấn công. Thông tin công khai cho thấy, Trung Quốc hiện đã có 02 tàu sân bay hoạt động và đang đóng tàu sân bay thứ 3. (còn nữa)
Hot （焦点）
-
胡志明是二十世纪越南革命杰出的马克思主义思想家。他老人家的思想是马克思列宁主义在符合越南的条件和历史背景基础上的运用、发展与创新，体现着时代精神及现代与当代世界的运动与发展趋势。 1 、胡志明思想、道德、风格体系的道德榜样。他老人家的思想合成了越南革命及革命之路的战略策... -
为维护国家海岛主权，越南历代封建王朝都着重投资建设强大的水军力量。越南丁、李、陈、黎、阮等王朝的水军力量不断得到加强和完善。这支水军为捍卫祖国事业作出了巨大贡献，在各个阶段留下了历史烙印。 至今还收藏的古籍显示，越南历代封建王朝早已对黄沙群岛和长沙群岛确立主权、实施... -
1954 年《日内瓦协议》签署之后，越南暂时被分成南北两方不同政治制度的政体。据此，越南北纬 17 度以南的领土（包括黄沙、长沙两群岛）由越南共和国政府管辖。根据《协议》规定，法国殖民者被迫撤离越南之后，西贡政权立即派遣海军力量接管黄沙、长沙两群岛并对其行使主权。与此同时，... -
(VOVWORLD) - 越南伟大领袖胡志明主席的思想、道德、作风、革命生涯是越南全党、全民学习和实践胡志明道德榜样的生动和具有说服力的楷模。至今，越南开展学习和实践胡志明道德榜样运动已有 8 年并取得多项重要结果。 胡志明主席在其革命生涯中牺牲个人利益，为祖国和人... -
越南的黄沙群岛位于东海（中国称南海）北边，处于北纬 15°45′ 至 17°15′ 、东经 110° 至 113° ，距越南广义省李山岛约 120 海里。黄沙群岛由 37 多个岛、洲、礁和沙滩组成，分为西面和东面两个群岛。东面为安永群岛（中国称宣德群岛），由 12 个岛、洲... -
数十年来，中国人拿出大量书籍、资料和史料，企图证明从两千年前的汉朝起，中国人就发现了西沙和南沙（即越南的黄沙群岛和长沙群岛），从而说古代中国发现西沙南沙群岛就足够证明中国对西沙和南沙的不可争议的领土主权。据说，中国人最迟于唐宋发现南沙群岛至今，就一直在岛上及其海域从事生产活... -
越南对黄沙、长沙两座群岛的主权不仅在越南古籍和古文献中有记载，而且还出现在西方航海家和传教士等的书籍、报纸、地图、日记、航路指南等外国资料中。这些资料描述黄沙、长沙“是越南中部海上的一块沙渚…”，这和越南同一历史时期资料和古地图描述的类似。法国 1936 年在印度支那建立的... -
BDN - 位于东海边国土陆地呈 “S” 字形的越南，无形中拥有沿着国土走向三千公里海岸及依照 1982 年《联合国海洋法公约》从岸边向外延伸的辽阔海域。这意味着从越南 1982 年 11 月确定和公布的垂直基线算起往外延伸 200 海里宽的海域属越南的主权，被称作专属经济... -
从十六、十七世纪至今，西方国家的轮船日益频繁来往于东海。他们来到这里，不只为了扩大贸易还为了传教和传播西方文化。在来往东海期间，西方航海家和传教士们以当时最现代的技术很详细地描述和绘画黄沙群岛和长沙群岛，以避免这两个群岛的礁石给来往的船舶造成危害。为此，他们很仔细地研究东海... -
香港媒体最近透露中国在东海划分“新边界线”的海洋研究项目，为“资源研究”创造了条件，北京对这片海域的主权主张“增添了筹码”。这条新边界线是一条与囊括了蕴藏着丰富矿产和能源资源的东海海域九段线相吻合的实线，九段线内的海域就是北京声索主权的那片海域。 从国际法的角度来看实线...
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét