Philippines quyết tâm theo đuổi vụ kiện tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông

Mặc dù Trung Quốc đã tìm mọi cách từ cảnh cáo, răn đe, cô lập, gây khó khăn trong quan hệ kinh tế với Philippines nhằm buộc Philippines phải từ bỏ việc theo kiện “đường lưỡi bò” của Trung Quốc ra Tòa án biển của Liên Hợp Quốc, nhưng lần này Philippines tỏ ra cương quyết, cứng rắn và quyết theo đuổi vụ kiện đến cùng. Ngày 29/3, giới chức Philippines cho biết nước này sẽ chính thức gửi hồ sơ đơn kiện theo đúng kế hoạch vào ngày 30/3 để Tòa án phân xử của Liên Hợp Quốc nghiên cứu. Hồ sơ đơn kiện cáo buộc tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông bao trùm các vùng thuộc lãnh thổ của Philippines. Philippines cáo buộc rằng Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với các khu vực ở Biển Đông cách xa bờ biển gần nhất của nước này hơn 1.600 km và theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNLOS) thì điều đó là bất hợp pháp. Phát ngôn viên của Tổng thống Philippines Benigno Aquino bà Abigail Valte cho biết chính phủ Philippines sẽ quyết tâm theo đuổi vụ việc bất chấp các cảnh báo từ phía Trung Quốc về sự “đóng băng” trong quan hệ ngoại giao.
Thời gian qua, trước dư luận đánh giá rằng Philippines “lép vế” trước Trung Quốc trong cuộc tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, đặc biệt là năng lực quân sự, Philippines đã có sự điều chỉnh chính sách đối với Biển Đông một cách rõ rệt, một mặt nước này nỗ lực tìm kiếm một sự ủng hộ về mặt pháp lý từ Liên Hợp Quốc bằng cách khởi kiện Trung Quốc ra Tòa án của Liên Hợp Quốc, mặt khác Philippines không ngừng tăng cường sức mạnh quân sự nhằm bảo vệ chủ quyền của mình ở Biển Đông, trong  đó có kế hoạch chi 1,66 tỷ USD để hiện đại hóa các lực lượng vũ trang, đặc biệt là các đơn vị có nhiệm vụ tuần tra lãnh thổ tranh chấp ở Biển Đông. Đáng chú ý, ngày 28/3, Philippines đã ký các hợp đồng trị giá 528 triệu USD để mua các máy bay quân sự từ Canada và Hàn Quốc. Tập đoàn hàng không vũ trụ Hàn Quốc (KAI) sẽ chuyển giao cho Philippines 12 máy bay chiến đấu FA-50 trị giá 421,12 triệu USD trong hơn 3 năm theo một hợp đồng được giới chức quốc phòng Philippines và các đại diện chính phủ Hàn Quốc ký kết. Bên cạnh đó Philippines cũng ký kết một hợp đồng trị giá 106,88 triệu USD với Tập đoàn thương mại Canada và hãng trực thăng Bell của Canada để chế tạo 8 trực thăng cho quân đội Philippines. Trước đó, Philippines cũng đã mua 2 tàu khu trục được tân trang của lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ.
Việc Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, thậm chí các vùng biển gần bờ của các quốc gia khác đã khiến cho các nước liên quan, thậm chí cả những nước không liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông lo ngại và đã có một sự chạy đua vũ trang diễn ra trong khu vực. Các nước liên tục tăng ngân sách quốc phòng nhằm hiện đại hóa quân đội và thi nhau mua sắm vũ khí, thiết bị hiện đại để tăng cường năng lực bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia của mình trong bối cảnh tranh chấp Biển Đông ngày càng căng thẳng và Philippines cũng không phải là ngoại lệ.