Thứ Bảy, 24 tháng 2, 2018
Xin chữ đầu Xuân - nét đẹp văn hóa của người Việt
“Mỗi năm hoa
đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua”.
Câu thơ nhắc
đến tục xin chữ ngày xuân, vốn là nét văn hoá đặc trưng của người Việt, bắt nguồn
từ sự hiếu học, sự trọng chữ, trọng tri thức. Nét đẹp văn hóa ấy đến nay vẫn được
trân trọng, lưu truyền.
Tục xin chữ
đầu năm...
Không biết từ
bao giờ, cứ chờ đến năm hết, Tết đến, xuân sang, trên khắp phố phường và khắp mọi
miền quê, nhiều những ông Đồ hay chữ, bày nghiên bút, giấy bản nhuộm điều, niềm
nở đón người qua đường ghé xuống xin con chữ. Người cho chữ là ông Đồ túc nho
và người xin chữ thường là những chủ nhà cầu mong những tin mừng cùng những vận
hội mới trong cuộc đời và đặc biệt là những nhà có người theo học, mong được
con chữ của Thánh hiền, giáng ứng cho may mắn trong học hành thi cử. Khi xin được
câu đối hay con chữ linh thiêng như ý, đem về nhà treo vào nơi trang trọng nhất,
linh ứng nhất, dễ ngắm nhìn, để cầu nguyện thành đạt cho cuộc sống và cho học
hành thi cử. Từ xa xưa, thói quen xin chữ và cho chữ vào những ngày đầu năm mới
của người Việt được coi là điều thiêng liêng, một việc quan trọng của gia đình.
Điều đó đã trở thành nét đẹp trong văn hóa của các dân tộc sinh sống trên đất
nước Việt Nam ta từ nhiều thế kỷ, ngày càng được nối tiếp, thừa kế và gìn giữ.
Ngày xưa,
xin chữ là một sự kiện rất đặc biệt, người ta chọn ngày, chọn hướng, tìm đến
người mình tin tưởng, có đời sống đáng trân trọng noi theo. Người cho chữ phải
là người dày công học hành, có thể chính là những ông đồ dạy học ở những làng
quê hoặc phải là những người “có danh với núi sông”. Theo nhà thư pháp Cung Khắc
Lược, xin chữ đầu năm chính là mong muốn của người xin chữ cho cả một năm mới
mang đến những điều may mắn, bình an và phúc thọ tràn đầy. Mỗi bức thư pháp khi
hoàn thành bao giờ cũng có hai con người đồng cảm, đó là bộ óc, trí tuệ của người
cho chữ gặp trái tim, tâm hồn người xin chữ. Ngoài cầu may mắn, người ta còn muốn
xin cái đức độ, tài năng của ông đồ và lấy chữ để răn mình. Đó cũng là một minh
chứng về truyền thống hiếu học, trọng chữ nghĩa của dân tộc Việt Nam.
Chữ Nho có
thể viết theo nhiều cách, nên người cho chữ tùy tâm trạng, tùy hoa tay có thể tạo
ra những hình tượng lạ mắt. Những ước vọng tốt đẹp cho một năm mới hạnh phúc,
bình an được lồng trong những nét mực uyển chuyển. Mỗi chữ hiện ra dưới tay các
thầy đồ không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật thư pháp mà còn bộc lộ tấm lòng,
tính cách, tâm hồn và cả sự sáng tạo của mỗi cá nhân. Chữ xin cũng tùy theo
nguyện vọng của người xin chữ, nhưng đầu xuân năm mới mọi gia đình thường mong
một cuộc sống bình an, từ đó người dân thường hay xin chữ “An”, chữ “Phúc” cho
toàn thể gia đình, con cháu; người kinh doanh, buôn bán thì hay xin chữ “Hưng”,
chữ “Thịnh”, chữ “Phát”, chữ “Lộc”, chữ “Tín”; người đi học thường xin chữ
“Tài”, “Đăng khoa”, người cầu sức khỏe sống lâu xin chữ “Thọ”…, có người muốn
rèn khả năng chịu đựng thường xin chữ “Nhẫn” vì có nhẫn có nhịn thì mới chuyển
nguy thành yên, bại thành thắng, dữ thành lành...
Chữ thường
được viết trên nền giấy đỏ, bởi màu đỏ vốn là màu rực rỡ nhất và theo quan niệm
của người phương Đông còn duy trì tới ngày nay, màu đỏ là màu của sự sống và sự
tái sinh, là biểu tượng của sự may mắn, nên trong ngày Tết mọi thứ đều có màu đỏ:
hoa đào, câu đối, phong bao mừng tuổi... đều có màu đỏ.
Một bản sắc
văn hoá truyền thống không thể nào mất
Sau năm
1954, do quan niệm tục xin chữ đầu xuân và viết chữ Nho bị cho là tàn dư của chế
độ phong kiến nên người biết chữ Nho không ai dám viết và người dân cũng không
dám xin chữ. Một tục văn hóa đẹp gần như bị lãng quên.
Nhưng rất
may nó đã được hồi sinh nhờ các ông đồ già. Đầu thế kỷ XXI, một vài người tự
phát ngồi viết chữ và bán câu đối ở dốc phố Bà Triệu. Rồi đoạn phố này đông dần
và nay thì chuyển hẳn về Hồ Văn trước cửa Văn Miếu tạo thành phố và được dân gọi
nôm là phố “ông Đồ”. Vậy là hơn ¼ thế kỷ qua, sự trở lại một cách mãnh liệt của
tục xin chữ cho chữ, như làm dấy lên một trào lưu mới của học hành-thi cử, ai
cũng mong muốn có được nhiều con chữ hơn để lập nghiệp khi vào đời.
Mấy năm trở
lại đây, phố ông đồ bên cạnh Văn Miếu có thể coi là một “đặc sản” của Tết Hà Nội.
Bên vẻ trầm mặc, u hoài của trường Giám ngày xưa đang lắng đọng rêu phong, thì
“hồn dân tộc lại đang sáng bừng trên giấy điệp” trong những nét thư pháp tài
hoa của những “ông đồ” trẻ tuổi, 7X và 8X. Ngoài các ông đồ già áo the khăn xếp
là các ông đồ trẻ bụi bặm với quần jeans áo thun hay lịch lãm trong các bộ
vest... Và không chỉ có ở Quốc Tử Giám Hà Nội, những “Phố ông Đồ” còn lan tỏa ở
nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, ở các tụ điểm lễ hội vui xuân hay các
đình, đền, chùa, miếu...
Đặc biệt, cứ
vào dịp từ ngày 20 tháng Chạp đến 15 tháng Giêng hằng năm, Hội chữ Xuân thường
được tổ chức ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám (Hà Nội) - điểm đến quen thuộc của hàng
nghìn người từ khắp mọi miền đất nước đến xin chữ lấy may đầu năm. Hội chữ Xuân
được tổ chức định kỳ còn nhằm mục đích tạo ra một sân chơi lành mạnh giúp các
Thư pháp gia (Hán-Nôm và Quốc ngữ) có điều kiện trổ tài, sáng tác và người dân
đi xin chữ có thể yên tâm, hân hoan mang về gia đình những bức thư pháp đúng, đẹp
với nhiều ước nguyện tốt lành. Hội chữ Xuân là một sự kiện văn hóa thường niên
nhằm tôn vinh truyền thống tôn sư trọng đạo, hiếu học của dân tộc, hội chữ cũng
góp phần bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật thư pháp Việt Nam. Những câu đối,
câu chúc bằng mực tàu trên giấy đỏ là những món quà tinh thần để đón chào năm mới,
biểu thị cho những ước vọng đầu Xuân.
Tết lại đang
về, một năm mới lại đến. Người người lại rủ nhau đi xin chữ cầu may đầu năm.
Cùng với thời gian và sự chuyển biến của xã hội, mọi người vẫn nhớ tới nét đẹp
văn hóa này là một điều đáng mừng. Tuy nhiên, việc xin chữ và cho chữ cần được
trân trọng, bảo tồn và phát huy theo đúng với ý nghĩa nhân văn của phong tục
này./.
Hot （焦点）
-
胡志明是二十世纪越南革命杰出的马克思主义思想家。他老人家的思想是马克思列宁主义在符合越南的条件和历史背景基础上的运用、发展与创新，体现着时代精神及现代与当代世界的运动与发展趋势。 1 、胡志明思想、道德、风格体系的道德榜样。他老人家的思想合成了越南革命及革命之路的战略策... -
为维护国家海岛主权，越南历代封建王朝都着重投资建设强大的水军力量。越南丁、李、陈、黎、阮等王朝的水军力量不断得到加强和完善。这支水军为捍卫祖国事业作出了巨大贡献，在各个阶段留下了历史烙印。 至今还收藏的古籍显示，越南历代封建王朝早已对黄沙群岛和长沙群岛确立主权、实施... -
1954 年《日内瓦协议》签署之后，越南暂时被分成南北两方不同政治制度的政体。据此，越南北纬 17 度以南的领土（包括黄沙、长沙两群岛）由越南共和国政府管辖。根据《协议》规定，法国殖民者被迫撤离越南之后，西贡政权立即派遣海军力量接管黄沙、长沙两群岛并对其行使主权。与此同时，... -
(VOVWORLD) - 越南伟大领袖胡志明主席的思想、道德、作风、革命生涯是越南全党、全民学习和实践胡志明道德榜样的生动和具有说服力的楷模。至今，越南开展学习和实践胡志明道德榜样运动已有 8 年并取得多项重要结果。 胡志明主席在其革命生涯中牺牲个人利益，为祖国和人... -
越南的黄沙群岛位于东海（中国称南海）北边，处于北纬 15°45′ 至 17°15′ 、东经 110° 至 113° ，距越南广义省李山岛约 120 海里。黄沙群岛由 37 多个岛、洲、礁和沙滩组成，分为西面和东面两个群岛。东面为安永群岛（中国称宣德群岛），由 12 个岛、洲... -
数十年来，中国人拿出大量书籍、资料和史料，企图证明从两千年前的汉朝起，中国人就发现了西沙和南沙（即越南的黄沙群岛和长沙群岛），从而说古代中国发现西沙南沙群岛就足够证明中国对西沙和南沙的不可争议的领土主权。据说，中国人最迟于唐宋发现南沙群岛至今，就一直在岛上及其海域从事生产活... -
越南对黄沙、长沙两座群岛的主权不仅在越南古籍和古文献中有记载，而且还出现在西方航海家和传教士等的书籍、报纸、地图、日记、航路指南等外国资料中。这些资料描述黄沙、长沙“是越南中部海上的一块沙渚…”，这和越南同一历史时期资料和古地图描述的类似。法国 1936 年在印度支那建立的... -
BDN - 位于东海边国土陆地呈 “S” 字形的越南，无形中拥有沿着国土走向三千公里海岸及依照 1982 年《联合国海洋法公约》从岸边向外延伸的辽阔海域。这意味着从越南 1982 年 11 月确定和公布的垂直基线算起往外延伸 200 海里宽的海域属越南的主权，被称作专属经济... -
从十六、十七世纪至今，西方国家的轮船日益频繁来往于东海。他们来到这里，不只为了扩大贸易还为了传教和传播西方文化。在来往东海期间，西方航海家和传教士们以当时最现代的技术很详细地描述和绘画黄沙群岛和长沙群岛，以避免这两个群岛的礁石给来往的船舶造成危害。为此，他们很仔细地研究东海... -
香港媒体最近透露中国在东海划分“新边界线”的海洋研究项目，为“资源研究”创造了条件，北京对这片海域的主权主张“增添了筹码”。这条新边界线是一条与囊括了蕴藏着丰富矿产和能源资源的东海海域九段线相吻合的实线，九段线内的海域就是北京声索主权的那片海域。 从国际法的角度来看实线...
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét