Việt Nam nỗ lực không ngừng để chống đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định

Hội đồng Châu Âu (EC) đã ban hành “cảnh báo thẻ vàng” vào ngày 23/10/2017 đối với hàng thủy sản Việt Nam vào thị trường Châu Âu. Để gỡ bỏ cảnh báo thẻ vàng và tạo thuận lợi cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang EU, trong thời gian qua, các cơ quan ban ngành, tổ chức nghề cá các cấp từ Trung ương đến địa phương của Việt Nam đã mạnh mẽ thực hiện các biện pháp nhằm kiềm chế, ngăn chặn và chống các hoạt động bất hợp pháp, không báo cáo và không báo cáo.

Đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không được kiểm soát bao gồm tất cả các hoạt động đánh bắt vi phạm luật và quy định nghề cá hoặc xảy ra ngoài phạm vi quyền tài phán của pháp luật. Do thiếu sót trong xây dựng chính sách và pháp luật, công khai, giáo dục và nâng cao nhận thức của người dân, Việt Nam đang bị ảnh hưởng bởi hoạt động đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Vào tháng 10/2017, Ủy ban Châu Âu đã đưa ra “thẻ vàng cảnh cáo” đối với hoạt động đánh bắt thủy sản của Việt Nam , gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam .

Nhận thức rõ những tác động tiêu cực do “cảnh báo thẻ vàng” gây ra, Việt Nam đã đưa ra một số biện pháp càng sớm càng tốt nhằm nỗ lực không ngừng để chống lại nạn đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.

Thứ nhất, Việt Nam đã ban hành một số văn bản pháp lý quan trọng nhằm tạo khuôn khổ pháp lý để chống đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Ngày 21 tháng 11 năm 2017, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Thủy sản 2017. Điều 60 của luật đã liệt kê 14 loại hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp. Từ năm 2017, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về đấu tranh chống đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định; năm 2019, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống đánh bắt trái phép được thành lập.

Về hoạt động trên biển và công tác quản lý ngư dân địa phương và tàu thuyền đánh bắt ven bờ, các bộ, ngành, địa phương đã tiến hành nhiều cuộc điều tra, nghiên cứu, kiểm soát các hành vi đánh bắt trái phép trên biển , tăng cường công khai đối với các chủ tàu, ngư dân và thường xuyên giám sát Đảm bảo rằng việc ngăn chặn và kiểm soát đánh bắt bất hợp pháp được thực hiện có hiệu quả. Ngoài ra, để kiểm soát chặt chẽ nguồn thủy sản đánh bắt, nhiều địa phương đã xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu nghề cá, tập hợp nhiều dữ liệu như thông tin tàu cá, giấy phép khai thác, lịch đánh bắt và sản lượng khai thác trên bờ.

Về đối ngoại, Việt Nam đã tham gia “Hiệp định trữ lượng cá của Liên hợp quốc” và “Hiệp định về biện pháp cấp cảng” của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc; hợp tác với các nước và tổ chức quốc tế trên thế giới để xử lý nguyên liệu thủy sản đánh bắt trái phép nhập khẩu vào Việt Nam rồi xuất khẩu sang các nước khác. Sản phẩm và tàu cá được giám sát. Việt Nam đã nhiều lần tiến hành đàm phán và đối thoại với Ủy ban châu Âu về việc Việt Nam thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu về đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.

Các biện pháp trên đã đạt được kết quả bước đầu. Từ đầu năm 2018, Việt Nam đã chấm dứt hoạt động phi pháp của tàu thuyền đánh cá trên vùng biển và hải đảo các nước Thái Bình Dương. Mặc dù tình trạng vi phạm của tàu cá Việt Nam trên vùng biển các nước trong khu vực vẫn còn nhưng số vụ vi phạm trong quý I / 2020 đã giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Những kết quả trên phản ánh những nỗ lực không ngừng của Việt Nam trong việc chống đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định; đồng thời là nền tảng vững chắc để thực hiện hiệu quả các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu và nỗ lực sớm gỡ bỏ cảnh báo thẻ vàng của EU đối với sản phẩm thủy sản Việt Nam và hiện thực hóa sản phẩm thủy sản. Mục tiêu dài hạn của đánh bắt cá bền vững phù hợp với nghị quyết của Hội nghị toàn thể lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045”.